
Demat Insurance Policies | भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरणाने (आयआरडीएआय) डिसेंबर २०२२ पासून सर्व नवीन विमा पॉलिसी डीमॅट स्वरूपात अनिवार्य केल्या आहेत. डीमॅट स्वरूप म्हणजे मूळ दस्तऐवजांना डिजिटल स्वरूपात रूपांतरित करणे. याशिवाय आयआरडीएने सर्व विमा कंपन्यांना सध्याच्या आणि जुन्या पॉलिसींचे पुढील वर्षी डिसेंबरपर्यंत म्हणजेच डिसेंबर २०२३ पर्यंत डिजिटल स्वरूपात रूपांतर करण्यास सांगितले आहे. या बदलाचा खर्च विमा कंपन्या उचलतील.
कागदपत्रे डिजिटल स्वरूपात :
याअंतर्गत सर्व जुन्या आणि अलीकडील पेपर बेस्ड इन्शुरन्स पॉलिसीधारकांची कागदपत्रे डिजिटल स्वरूपात केली जाणार आहेत. यासाठी विमा पॉलिसीधारकांना कोणतेही शुल्क भरावे लागणार नाही. विमा नियामक आयआरडीएला एखाद्या व्यक्तीचे ट्रेडिंग खाते डीमॅट स्वरूपात जसे ठेवले जाते तसे हवे आहे. त्याच धर्तीवर विमा पॉलिसीधारकांची कागदपत्रे डीमॅट स्वरूपात ठेवण्यात येणार आहेत.
विमा पॉलिसीचे डिमॅट स्वरूप कसे असेल :
डीमॅट फॉरमॅट हा सर्व विमा पॉलिसी डिजिटल करण्यासाठी एक उपक्रम आहे. या डीमॅट स्वरूपांतर्गत विमा पॉलिसीधारकांना त्यांच्या विम्याचा पोर्टफोलिओ तयार करण्याची मुभा असेल. तसेच, हे विमा पॉलिसीधारकांना डिजिटल स्वरूपात सुरक्षित विमा भांडार ठेवण्याची परवानगी देते. अशा परिस्थितीत पॉलिसीधारकांकडे आता केवळ एकच ई-इन्शुरन्स खाते (ईआयए) असणार आहे. ज्यामध्ये ते आपल्या सर्व विमा पॉलिसींना आपल्या आवडीच्या विमा भांडारात एकत्र ठेवू शकतात.
सध्या, चार विमा रिपॉजिटरीज डीमॅट स्वरूप सेवा प्रदान करीत आहेत :
1 नॅशनल सिक्युरिटीज रिपॉझिटरी लिमिटेड (एनएसडीएल),
2 सेंट्रल डिपॉझिटरी सर्व्हिसेस लिमिटेड (सीडीएसएल),
3 कार्वी इन्शुरन्स रिपॉझिटरी लिमिटेड
4 सीएएमएस इन्शुरन्स रिपॉझिटरी सर्व्हिसेस लिमिटेड
हे सर्व पॉलिसीधारकांना ई-इन्शुरन्स खाते (ईआयए) देण्याचे काम करतात. विमाधारक आपला सर्व आरोग्य विमा, वाहन विमा, आयुर्विमा यामध्ये सुरक्षित ठेवू शकतो. या सुविधेच्या माध्यमातून विमा पॉलिसी सहज उपलब्ध होऊ शकतात.
गेल्या काही वर्षांत या विमा भांडारांनी इलेक्ट्रॉनिक इश्यूअलन्स, स्टोरेज आणि सेवांमध्ये एक कोटीहून अधिक पॉलिसीधारकांना मदत केली आहे. याशिवाय ईआरडीएआयने बिमा सुगम या डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा मसुदाही विक्री, सेवा आणि दावे निकाली काढण्यासाठी सादर केला आहे.
हे आहेत डिमॅट फॉरमॅटचे फायदे :
* विमा पॉलिसीच्या डीमॅट स्वरूपाची प्रक्रिया ही शेअर्सच्या डिमॅट स्वरूपाप्रमाणेच असते. तथापि, भागधारकांना डीमॅट खात्यातून शेअर्सच्या डीमॅट स्वरूपात खरेदी-विक्री करण्याची परवानगी आहे, तर विमा पॉलिसीधारकांना या नवीन डीमॅट स्वरूपासह अशी सुविधा नसेल.
* डीमॅट विमा खाते पॉलिसीधारकांना त्यांचे संपूर्ण जीवन, वाहन, आरोग्य विमा पॉलिसी पाहण्याची मुभा असेल.
* डीमॅट विमा खाते सर्व प्रकारच्या विमा पॉलिसींचे व्यवहार व कागदपत्रे व संबंधित माहिती एकाच ठिकाणी साठवून ठेवेल आणि पॉलिसीधारकाकडे पॉलिसी सुरू होण्याची तारीख, मॅच्युरिटी स्टेटस, नावनोंदणी, पत्ता, अटी व शर्ती यांची माहिती त्याच्या डिमॅट विमा खात्यात म्हणजेच ई-इन्शुरन्स खात्यात असेल.
* पॉलिसीधारकाला त्याच्या विम्याशी संबंधित माहिती केव्हाही डाऊनलोड करता येणार आहे.
* जर एखाद्या व्यक्तीने विमा पॉलिसी खरेदी केली तर विमा कंपनी त्या पॉलिसीचा तपशील त्याच्या डीमॅट विमा खात्यात पाठवेल. अशावेळी विमा पॉलिसीची प्रत्यक्ष प्रत जपून ठेवण्याची गरज भासणार नाही.
* पॉलिसीधारकांना त्यांच्या सर्व व्यवहारांची माहिती देण्यात येणार असून प्रीमियम पेमेंट थेट विमा कंपनीकडे वर्ग केले जाणार आहे.
* ई-इन्शुरन्स पॉलिसी खरेदी करणे खूप सोपे होईल, ती फारशी चालवावी लागणार नाही व त्यावरील खर्चही कमी होईल व त्याचबरोबर फसवणुकीची शक्यताही मोठ्या प्रमाणात कमी होईल.
डीमॅट फॉरमॅटमुळे हे फायदे होतील :
विमा पॉलिसीचा सर्व तपशील डिजिटल झाल्याने बँका तुमच्या पॉलिसीनुसार कर्ज देण्यास तयार होऊ शकतील. म्हणजे कर्ज घेणं सोपं जाईल. त्याच वेळी, डीमॅट स्वरूप विकसित देशांमध्ये घडत असलेल्या जीवन विमा पॉलिसींसाठी दुय्यम बाजारपेठ तयार करण्यात मदत करू शकते, जेथे पॉलिसीधारक आपला विमा परिपक्व होण्यापूर्वी आपली पॉलिसी विकू शकतो.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.