My Gratuity Money | जर तुम्ही एखाद्या कंपनीत सुमारे 5 वर्षे (4 वर्ष 240 दिवस) काम करत असाल तर तुम्ही ग्रॅच्युइटीसाठी पात्र आहात. याशिवाय कोळसा किंवा इतर खाणींमध्ये किंवा भूमिगत प्रकल्पात काम केल्यास ४ वर्षे १९० दिवस पूर्ण झाल्यानंतरच ५ वर्षांचा कार्यकाळ ग्राह्य धरला जातो. कायद्यानुसार जमिनीखाली काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना ४ वर्ष १९० दिवसांच्या आत ग्रॅच्युइटी मिळते. कंपनीप्रती निष्ठा दाखविल्याबद्दलचा पुरस्कार म्हणून याकडे पाहिले जाऊ शकते. पेमेंट ऑफ ग्रॅच्युइटी अॅक्ट १९७२ अंतर्गत ग्रॅच्युईटीची तरतूद करण्यात आली आहे. ग्रॅच्युइटीचा एक छोटासा भागही कर्मचाऱ्याच्या पगारातून कापला जातो आणि फॉर्म्युला आधीच ठरलेला असतो.
एका कंपनीत १० पेक्षा जास्त कर्मचारी काम करत असतील तर ग्रॅच्युईटी देणे बंधनकारक आहे. मात्र, एखाद्या कर्मचाऱ्याला त्याच्या गैरवर्तणुकीमुळे किंवा कोणत्याही गुन्हेगारी कृत्यामुळे कंपनीतून काढून टाकले जात असेल तर त्याच्याकडून ग्रॅच्युइटीचा अधिकारही हिरावून घेतला जाऊ शकतो. तथापि, या लेखात आपण ग्रॅच्युइटीची गणना कशी केली जाते हे पाहू. तसेच ग्रॅच्युइटीमोजणीच्या वेळी पगारात काय भर घातली जाते हे आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
ग्रॅच्युइटीची गणना कशी केली जाते?
आपण म्हटल्याप्रमाणे एक निश्चित सूत्र आहे. तुमचा शेवटचा पगार*(१५/२६)*(कंपनीत काम केलेले वर्ष). हे एका उदाहरणाद्वारे समजून घेण्याचा प्रयत्न करूया. समजा तुम्ही एखाद्या कंपनीत १० वर्षे काम केले आणि नोकरी सोडण्यापूर्वी तुमचा शेवटचा पगार 80000 रुपये आहे. विशेष म्हणजे ग्रॅच्युईटीची गणना करताना पगारात केवळ तुमचा मूळ पगार आणि महागाई भत्ता विचारात घेतला जातो. वरील आकडे सूत्रात टाकले तर ते काहीसे दिसते – 80000*(१५/२६)*(१०). त्यानुसार तुमची ग्रॅच्युइटी 461538 रुपये होती.
15 आणि 26 चा अर्थ काय आहे?
येथे एका महिन्यातील कामाच्या दिवसांची संख्या २६ ने दर्शविली आहे. चार दिवस रविवार मानले जातात. त्याचबरोबर ग्रॅच्युईटी गणनेसाठी वर्षातील केवळ १५ दिवस जोडले जातात. आणखी एक मोठी गोष्ट म्हणजे त्या ६ महिन्यांपेक्षा जास्त कामाकडे संपूर्ण वर्ष म्हणून पाहिलं तर. म्हणजे जर तुम्ही एखाद्या संस्थेत 5 वर्ष 7 महिने काम केले असेल तर ग्रॅच्युइटीच्या हिशोबाने ती पूर्ण 7 वर्षे म्हणून गणली जाईल.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
