Petrol Price | पश्चिम आशियामध्ये ईराण आणि इस्रायल यांच्यात वाढत्या संघर्षामुळे संपूर्ण जगभरात ऊर्जा पुरवठा संदर्भात चिंता वाढली आहे, परंतु भारताने स्पष्ट केले आहे की इथे पेट्रोल-डिझेलच्या किंमती स्थिर राहतील आणि देशात कोणताही संकट येणार नाही. सरकारच्या शीर्ष सूत्रांकडून आणि मंत्रालयाशी संबंधित अधिकाऱ्यांनी विश्वास दिला आहे की जरी मध्य पूर्वेत परिस्थिती ताणलेली आहे, तरी भारतात तेल पुरवठ्यावर याचा कोणताही मोठा परिणाम होणार नाही.
केंद्रीय पेट्रोलियम मंत्री हरदीप सिंह पुरी स्वतः या स्थितीवर लक्ष ठेवत आहेत आणि प्रत्येक संध्याकाळी मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्यांसोबत समीक्षा बैठक घेत आहेत. पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक गॅस मंत्रालय स्थितीची सतत देखरेख करत आहे जेणेकरून कोणत्याही अत्यावश्यक परिस्थितीत तात्काळ कारवाई केली जाऊ शकेल.
भारताला चिंता का नाही?
भारताने गेल्या काही वर्षांत आपल्या तेल पुरवठ्याच्या स्रोतांमध्ये व्यापक विविधता आणली आहे. पूर्वी भारत 27 देशांपासून कच्चा तेल खरेदी करत होता, पण आता ही संख्या 40 पर्यंत वाढली आहे. याचे सर्वात मोठे फायदे म्हणजे जर एका क्षेत्रातून पुरवठा अडचणीत आलाच तरी, दुसऱ्या स्रोतांमधून तेल आणता येईल. सध्या भारत आपल्या गरजेच्या 38 टक्के कच्चा तेल रशियामधून खरेदी करत आहे, जे केवळ स्वस्त आहे असे नाही तर दीर्घकाळासाठी विश्वसनीय पुरवठादार म्हणूनही सिद्ध झाले आहे. तसेच, सौदी अरेबिया, इराक, UAE, अमेरिका आणि आफ्रिकेच्या अनेक देशांमधूनही भारत तेल आणत आहे.
भारतातील दैनिक खपाचा अंदाज सुमारे 5.5 दशलक्ष बॅरल आहे, ज्यातून फक्त 1.5-2 दशलक्ष बॅरेलची पुरवठा स्ट्रेट ऑफ हॉर्मुज़मार्गे होते. हे ते समुद्री मार्ग आहे जिनावर ईरान आणि इस्रायल यांच्यातील तणावाचा परिणाम होऊ शकतो. परंतु अधिकाऱ्यांचा असा विश्वास आहे की जर हा मार्ग तात्पुरता बंद झाला तरी, इतर देशांद्वारे आणि मार्गांद्वारे पुरवठा सुनिश्चित केला जाऊ शकतो.
स्टोरेज मजबूत आहे
भारताजवळ पुरेसे तेल स्टोरेज आहे जे आपत्कालीन परिस्थितीत उपयोगी ठरू शकते. मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की सध्या किंमतीच्या वाढीची कोणतीही शक्यता नाही कारण आंतरराष्ट्रीय बाजारातही तेलाच्या किंमतींमध्ये मोठा चढ-उतार झालेला नाही. एलपीजी गॅसाबाबतही सरकार निश्चित आहे. भारत आपल्या एकूण एलपीजी गरजांचे सुमारे 50 टक्के घरगुती उत्पादनातूनच पूर्ण करतो. यामुळेही बाहेरील धक्क्यांपासून संरक्षण मिळते.
निकाल काय आला?
स्पष्ट आहे की भारत सरकारने इंधन सुरक्षेसाठी गेल्या वर्षांत अनेक मजबूत पावले उचलली आहेत, ज्याचा निकाल हा आहे की आंतरराष्ट्रीय संकटाच्या कायम असतानाही भारतात पुरवठा, किंमती आणि उपलब्धता – तीनही स्थिर राहिल्या आहेत. सध्या सामान्य उपभोक्त्यांना काळजी करण्याची गरज नाही.
