Recession Fear | अमेरिकेच्या अर्थव्यवस्थेत पानही हललं तरी जगभरातील अर्थव्यवस्थेत वादळ निर्माण होते. सध्या हे आपल्याला एखाद्या म्हणीसारखे वाटत असले, तरी काही प्रमाणात ते खरे होण्याच्या दिशेने आहे. या वेळी अमेरिकेच्या अर्थव्यवस्थेत मोठं दिसत असून, त्या वादळाची चाहूल लागली आहे.
परिस्थिती बिघडत चालली आहे :
अमेरिकेतील महागाईचे आकडे हे ४० वर्षांच्या सर्वोच्च स्थानी आहेत, त्यामुळे घसरणीच्या दृष्टीने शेअर बाजार जवळपास १४ वर्षे जुन्याच कथेची पुनरावृत्ती करताना दिसत आहेत. त्यानंतर लेहमन ब्रदर्स या बँकिंग कंपनीच्या दिवाळखोरीने परिस्थिती आणखी बिकट झाली आणि अमेरिकेव्यतिरिक्त भारतासह जगभरातील शेअर बाजार रेंगाळताना दिसले. यावेळी परिस्थिती थोडी वेगळी आणि वाईट आहे.
युक्रेन-रशिया युद्धाचे मुख्य कारण :
यावेळी युक्रेन-रशिया युद्ध आणि करोना संकटामुळे अमेरिकेसह जागतिक अर्थव्यवस्थेचा त्रास वाढला आहे. अशा स्थितीत पुरवठा साखळीवर होणाऱ्या परिणामामुळे महागाईचा वेगही वाढत आहे. महागाईचा हा वेग जेवढा वेगाने वाढत आहे, तेवढी वेगाने अर्थव्यवस्था कोलमडत असल्याचे दिसते आणि शेअर बाजार घसरत आहेत.
बिअर मार्केटमध्ये प्रवेश :
अमेरिकन शेअर बाजाराचा निर्देशांक-एस अँड पी 500 जानेवारीच्या उच्चांकी पातळीपासून 20 टक्क्यांहून अधिक तोटा सहन करावा लागला आहे. यासह, एस अँड पी 500 बिअर बाजारात दाखल झाला आहे. आणखी एक निर्देशांक-नॅस्डॅक-बीअर मार्केटमध्ये आधीच समाविष्ट करण्यात आला आहे. यंदा तो 25 टक्क्यांहून अधिक तुटला आहे. बिअर मार्केटमध्ये देशातील शेअर बाजाराच्या मालीच्या स्थितीबद्दल दिसून येते. कोणत्याही देशाच्या अर्थव्यवस्थेसाठी ही वाईट चिन्हे आहेत. म्हणजेच अमेरिकी शेअर बाजार परिस्थिती सामान्य नसल्याचे संकेत देत आहेत.
२००८ च्या मंदीची आठवण :
अमेरिकी शेअर बाजाराचे वातावरण पाहून गुंतवणूकदारांना २००८’च्या मंदीची आठवण होते. थॉर्नबर्ग इन्व्हेस्टमेंट मॅनेजमेंटचे पोर्टफोलिओ मॅनेजर ख्रिश्चियन हॉफमन मंदीकडे लक्ष वेधतात, तरलता इतकी वाईट झाली आहे, २००८ च्या ब्लॅक ट्रेडिंग डेला आपण मुकत आहोत. हॉफमनच्या मते, लेहमन संकटापेक्षा बाजारातील लिक्विडीटी वाईट आहे. हे संकट आणखी वाढू शकते.
भारतावरही परिणाम :
अमेरिकेतील बँकिंग कंपनी लेहमन ब्रदर्स दिवाळखोरीत निघाली तेव्हा भारतीय शेअर बाजार रसातळाला गेला. २००८च्या सुरुवातीच्या महिन्यांमध्ये २० हजार अंकांच्या उच्चांकावर असलेला सेन्सेक्स वर्षभरातच ८ हजार अंकांच्या पातळीवर घसरला. तेव्हा सेन्सेक्स जवळपास १२ हजार अंकांनी म्हणजे ५५ टक्क्यांहून अधिक घसरला होता.
सध्या काय परिस्थिती :
अमेरिकी शेअर बाजार खराब झाल्याने भारतातही हाहाकार उडाला आहे. भारतीय शेअर बाजाराचा प्रमुख निर्देशांक असलेला सेन्सेक्स ६२,२४५ अंकांच्या आतापर्यंतच्या उच्चांकी पातळीवरून जवळपास १० हजार अंकांनी घसरला आहे. 19 ऑक्टोबर 2021 रोजी सेन्सेक्सने आपला सर्वकालीन उच्चांक गाठला होता. सध्या सेन्सेक्स ५३ हजारांच्या खाली असून तो ५२ आठवड्यांच्या नीचांकी पातळीवर पोहोचणार आहे. १८ जून २०२१ रोजी सेन्सेक्सने ५१६०१ अंकांच्या नीचांकी पातळीवर झेप घेतली होती.
संकट वाढणार :
अमेरिकन सेंट्रल बँक- यूएस फेडच्या बुधवारी होणाऱ्या निर्णयांनंतर भारतीय शेअर बाजारातील विक्री वाढू शकते, असे अनेक तज्ज्ञ सांगत आहेत. महागाईवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी अमेरिकन फेड व्याजदरात बदल करण्याची घोषणा करेल, अशी अपेक्षा आहे. यावेळी व्याजदरात 0.75 टक्के वाढ जाहीर होण्याची शक्यता आहे. ही २८ वर्षांतील सर्वात मोठी वाढ असेल.
भारतीय शेअर बाजाराला आणखी खीळ बसेल :
यापूर्वी नोव्हेंबर १९९४ मध्ये व्याजदरात अशी वाढ करण्यात आली होती. असे झाल्यास भारतीय शेअर बाजारातून सातत्याने बाहेर पडणाऱ्या परदेशी गुंतवणूकदारांना अमेरिकन बाजारात नवी संधी उपलब्ध होईल आणि ते विक्री वाढवू शकतील. यामुळे भारतीय शेअर बाजाराला आणखी खीळ बसेल.
जगभरातील मध्यवर्ती बँकांच्या पातळीवर विविध उपाययोजना :
मात्र, महागाईला आळा घालण्यासाठी भारतासह जगभरातील मध्यवर्ती बँका त्यांच्या पातळीवर विविध उपाययोजना करत आहेत. याअंतर्गत आरबीआयने महिन्यातून दोन वेळा रेपो रेटमध्ये वाढही केली आहे. मात्र, असे असूनही भारतीय शेअर बाजाराला कोणतीही ठोस उभारी मिळू शकलेली नाही.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
