Salary Variable Pay | पूर्वी आयटी उद्योगातील बड्या कंपन्यांकडून कर्मचाऱ्यांच्या व्हेरिएबल पेमध्ये कपात करण्याची चर्चा होत होती. सर्वात आधी बातमी आली की, इन्फोसिस या महाकाय आयटी कंपनीने कर्मचाऱ्यांच्या व्हेरिएबल पेमध्ये 70 टक्क्यांपर्यंत कपात केली आहे. यानंतर त्या कंपन्यांकडूनही अशाच बातम्या समोर आल्या.
बातमी तर आली, मात्र, काही लोकांना ‘व्हेरिएबल पे’ म्हणजे काय आणि कंपन्या त्यात कपात का करतात हे समजत नाही, त्याशिवाय व्हेरिएबल पेवर कसा परिणाम होतो आणि त्याचा कर्मचाऱ्यांवर कसा परिणाम होतो, असा प्रश्नही उपस्थित झाला. त्यामुळे आज आपण यावर सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
पगारात 2 भागांचा समावेश :
हे सहज समजून घ्या, कोणत्याही कर्मचाऱ्याच्या पगारात 2 महत्त्वाचे भाग असतात. एक निश्चित आहे आणि दुसरा व्हेरिएबल आहे. या दोन्हींमध्ये अनेक प्रकारचे भत्ते, प्रोत्साहन यांचा समावेश असू शकतो. व्हेरिएबल्स आणि इन्सेन्टिव्ह केव्हा दिले जातील हे कंपनीच्या पॉलिसीवर अवलंबून असते. काही कंपन्या दर महिन्याला, काही त्रैमासिकावर तर काही कंपन्या वार्षिक आधारावर देतात.
तज्ज्ञांनी याबाबत बोलताना माहिती दिली की, व्हेरिएबल पेमध्ये पगार आणि तासाच्या वेतनाव्यतिरिक्त विविध घटकांचा समावेश आहे, जसे की विक्रीवरील कमिशन, प्रत्येक विक्रीवर निश्चित रक्कम किंवा व्यवसायाच्या संपूर्ण कमाईवर काही टक्के हिस्सा. याचा अर्थ प्रोत्साहन, बोनस किंवा कमिशन म्हणून दिला जातो. दया प्रकाश म्हणाले, “कर्मचारी आणि संपूर्ण व्यवसायाच्या कामगिरीच्या आधारे हे ठरवलं जातं.”
याचा व्हेरिएबल पगारावर कसा परिणाम होतो :
यासंदर्भात तज्ज्ञांनी यांनी सांगितले की, “परफॉर्मन्स-लिंक्ड इन्सेन्टिव्ह किंवा पीएलआय हा एक अतिशय चांगला घटक आहे, कारण कर्मचार् यांना त्यांच्या नियमित पगारापासून स्वतंत्रपणे हा एक व्हेरिएबल पे आहे, जेणेकरून कर्मचारी अधिक चांगले काम करतील.
याशिवाय व्हेरिएबल पे हा केवळ कर्मचाऱ्यावरच अवलंबून नसतो तर संपूर्ण कंपनीच्या कामगिरीवरही अवलंबून असतो. सृष्टी भंडारी यांनी सांगितले की, डिपार्टमेंट किंवा प्रॉडक्ट लाईनच्या आधारे कंपन्या आपल्या ग्राहकांकडून किती फायदा झाला आहे हे पाहतात. वर्षाच्या शेवटी या उत्पन्नाच्या आधारे व्हेरिएबल पे दिला जातो. गेल्या वर्षीच्या तुलनेत कंपनीचे उत्पन्न कमी झाले असेल किंवा महसूल कमी झाला असेल, तर व्हेरिएबल पेवर परिणाम होऊ शकतो. कंपनीला तोटा झाल्यास व्हेरिएबल पे मिळणार नाही, अशी शक्यता असते.
स्टॉक पर्याय (ईएसओपी) देखील बरेच लोकप्रिय आहेत :
दया प्रकाश म्हणाले की, अलिकडच्या काळात स्टार्ट अप्स आणि टेक कंपन्यांनी चांगल्या पगाराची पॅकेजेस दिली आहेत. स्टॉक ऑप्शन्स (ईएसओपी) देखील कर्मचाऱ्यांमध्ये खूप लोकप्रिय होत आहेत, कारण जर कंपनी दीर्घ मुदतीमध्ये वाढली तर त्याचा फायदा कर्मचाऱ्यांनाही होईल.
व्हेरिएबल पेमध्ये काय होते :
तज्ञांचे म्हणणे आहे की उद्योगात व्हेरिएबल पेमध्ये काय करावे किंवा काय करावे याबद्दल काहीही सांगितले जाऊ शकत नाही. तथापि, सास प्लॅटफॉर्म रोडकास्टचे सह-संस्थापक राहुल मेहरा म्हणतात की, लक्ष्य निश्चित केले गेले आहे आणि त्यातील किती टक्के लक्ष्ये साध्य झाली आहेत यावर व्हेरिएबल पेची टक्केवारी अवलंबून असेल.
फिक्स्ड पेच्या तुलनेत व्हेरिएबल पे त्याच्या 10-20 टक्क्यांपर्यंत असू शकतो. ‘टॅलेंट ऑन लीज’चे संस्थापक दया प्रकाश यांनी सांगितले की, एखादा कर्मचारी आपल्या करिअरमध्ये प्रगती करत असताना व्हेरिएबल पेची टक्केवारी बदलते. मध्यम स्तरावर, कर्मचार् यांचे व्हेरिएबल पे 15-30 टक्क्यांपर्यंत असू शकते. जास्त किंमतीवर बसलेल्या कर्मचाऱ्यांचे व्हेरिएबल वेतन ३० ते ५० टक्क्यांपर्यंत असू शकते.
नोकरदारांना हे लक्षात ठेवावं :
कर्मचाऱ्यांना सल्ला देताना तज्ज्ञ म्हणाले की, तुम्ही तुमच्या पगाराची गणना चांगल्या प्रकारे करणं खूप गरजेचं आहे. “तू तुझा मूळ पगार इन्सेन्टिव्हशिवाय मोजला पाहिजेस आणि मग पुढे जायला हवंस… आपण हे देखील सुनिश्चित केले पाहिजे की आपली लक्ष्ये स्पष्ट आहेत आणि त्या लक्ष्यांच्या आधारे आपले व्हेरिएबल मोजले जाऊ शकते.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
