Online Money Transfer | आरटीजीएस आणि एनईएफटी हे बँकेतून पैसे हस्तांतरित करण्याच्या मार्गांमध्ये दोन सर्वात प्रमुख पर्याय आहेत. नेट बँकिंग किंवा फोन बँकिंग सुविधेचा वापर करूनही एका बँक खात्यातून दुसऱ्या बँक खात्यात पैसे ट्रान्सफर करण्याची ही सर्वांत सोयीची प्रक्रिया आहे. ग्राहक सहसा बँकेच्या शाखेत जाऊन किंवा नेट बँकिंगद्वारे आरटीजीएस आणि एनईएफटी प्रक्रियेचा वापर करून पैसे हस्तांतरित करतात.
मात्र यूपीआय सुरू झाल्याने बहुतांश लोकांनी फोनपे, गुगल पे, पेटीएम, यूपीआय यासारख्या अॅप्लिकेशन्सच्या मदतीने आयएमपीएसच्या धर्तीवर काम करणाऱ्या अॅप्लिकेशन्सच्या मदतीने पैसे देण्यास सुरुवात केली आहे. ‘आयएमपीएस’मध्ये एका खात्यातून दुसऱ्या खात्यात पैसे सहज ट्रान्सफर होतात. ग्राहक नेट बँकिंग आणि फोन बँकिंगद्वारे इम्प्स प्रक्रियेचा देखील लाभ घेतात.
पैसे अडकल्यास काय आहे नियम :
ऑनलाइन माध्यमातून पैसे ट्रान्सफर करण्याचा सर्वात मोठा दोष म्हणजे अनेक वेळा पैसे अडकून पडतात. खात्यातून पैसे वजा होणे आणि दुसऱ्या खात्यापर्यंत न पोहोचणे अशी अनेक कारणे असू शकतात. पैसे अडकल्यानंतर आरबीआयने याबाबत काही नियम केले आहेत का, असा प्रश्न मनात येतो. त्यामुळे या प्रश्नाचं उत्तर म्हणजे आरबीआयने यासंदर्भात एक नियम बनवला आहे. आरबीआयच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार आरटीजीएस आणि एनईएफटीच्या माध्यमातून होणाऱ्या निधी हस्तांतरणाच्या मध्येच ग्राहकाचे पैसे अडकले असतील तर तो व्यवहार निर्धारित कालमर्यादेत निकाली काढावा. नियमानुसार असे झाले नाही तर बँकेला ग्राहकाला दंड भरावा लागेल.
एनईएफटीद्वारे पैसे हस्तांतरित करण्याचे नियम काय आहेत :
एनईएफटीच्या माध्यमातून पैसे ट्रान्सफर केल्यानंतर नियमाप्रमाणे जास्तीत जास्त 2 तासांच्या आत पैसे ट्रान्सफर करावेत. कोणत्याही कारणाने पैसे ट्रान्सफर झाले नाहीत, तर या दोन तासांच्या आत पैसे त्याच खात्यात परत करावेत, असे नियमात म्हटले आहे. आता या दोन तासांत ग्राहकाचे पैसे वसुल झाले नाहीत, तर त्यासाठी बँकेला ग्राहकाला दंड भरावा लागणार आहे.
काय आहेत आरटीजीएसचे नियम:
आरटीजीएसच्या माध्यमातून पैसे ट्रान्सफर करण्यासंदर्भात आरबीआयचे नियम वेगळे आहेत. नियमाप्रमाणे रियल टाइममध्ये म्हणजे लगेच पैसे ट्रान्सफर करावेत. आरटीजीएस ट्रान्सफरमध्ये असं होत नसेल तर तासाभरात पैसे निकाली काढणं गरजेचं आहे. नियमाप्रमाणे पैसे एकतर पाठवलेल्या बँक खात्यात किंवा ग्राहकाच्या खात्यात एका तासाच्या आत ट्रान्सफर करावेत. पैसे अडकले असतील तर ग्राहकाला दंड भरावा लागेल.
बँकांना किती दंड भरावा लागेल :
रिझर्व्ह बँकेच्या मते, आरटीजीएस आणि एनईएफटीच्या माध्यमातून पैसे ट्रान्सफर करण्यावर ग्राहकाचे पैसे अडकले असतील, तर तो व्यवहार ठरलेल्या मुदतीतच निकाली काढावा. असे न झाल्यास बँकांना ग्राहकाला दंड भरावा लागेल. दंडाची रक्कम सध्याच्या रेपो रेटवर अवलंबून असते. बँकांनाही २ टक्के व्याज द्यावे लागते. सध्या रेपो रेट 4.90 टक्के असून, त्यासोबत बँकेला 2 टक्के व्याजही द्यावं लागणार आहे.
तक्रार कुठे करावी :
बँकेत जाऊन, बँकेच्या हेल्पलाइन क्रमांकावर कॉल करून किंवा अधिकृत मेल आयडी मेल करून मुदतीत पैसे ट्रान्सफर न केल्याची तक्रार ग्राहक करू शकतात. तक्रार करताना ग्राहकाला व्यवहाराची संपूर्ण माहिती द्यावी लागणार आहे.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
