Railway Ticket Concession | भारतीय रेल्वे यात्रांची सोय करण्यासाठी अनेक योजना लागू करते. खास करून वयस्क नागरिकांसाठी काही खास सोयी दिल्या जातात. त्यामुळे, त्यांचं प्रवास आरामदायक आणि सोपं असेल. तथापि, काही काळापूर्वी रेल्वेनं भाड्यात मिळणारी सवलत बंद केलेली होती, पण इतर सोयी अजूनही सुरू आहेत.
भारतीय रेल्वेनं ज्येष्ठ नागरिकांसाठी लोअर बर्थ, व्हीलचेर, बॅटरीच्या मदतीने चालणारी गाडी आणि विशेष तिकीट काउंटर अशा अनेक सोयी दिल्या आहेत. पण भाड्यातील छूट सध्या बंद आहे आणि ती पुन्हा सुरू करण्याची योजना आहे का याची चर्चा आहे. रेल्वे सातत्याने यात्रिकांची सोय वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहे जेणेकरून वयस्क नागरिकांना प्रवासात कोणतीही अडचण येऊ नये.
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी रेल्वेच्या विशिष्ट सुविधा
लोअर बर्थची सुविधा
60 वर्षांवरचे पुरुष आणि 58 वर्षांवरच्या महिलांना ट्रेनमध्ये लोअर बर्थ दिली जाते जेणेकरून त्यांना चढण्यासाठी आणि उतरण्यासाठी अडचण येऊ नये. ही सुविधा स्लीपर, एसी ३ टियर आणि एसी २ टियर कोचमध्ये उपलब्ध असते. जर ट्रेन सुटल्यानंतर कोणतीही खालील सीट रिकामी राहिली, तर ती सीनियर सिटीजनला दिली जाते.
व्हीलचेअरची सुविधा
रेल्वे स्थानकांवर मोफत व्हीलचेअरची व्यवस्था असते. ही सुविधा त्या वृद्धांना उपयुक्त आहे ज्यांना चालण्यात अडचण येते. व्हीलचेअर सोबत पोर्टर (कुली) ही मदतीसाठी उपलब्ध असतात.
विशेष तिकिट काउंटर
ज्येष्ठ नागरिक आणि दिव्यांग प्रवाशांसाठी रेल्वे स्थानकांवर स्वतंत्र तिकीट बुकिंग काऊंटर तयार केले आहेत. त्यामुळे त्यांना लांबच्या रांगा लागण्याची गरज नसते आणि त्यांना लवकर तिकीट मिळते.
बॅटरीवर चालणारी वाहने (गोल्फ कार्ट)
मोठ्या रेल्वे स्थानकांवर बॅटरीने चालणाऱ्या गाड्या (गोल्फ कार्ट) मोफत उपलब्ध असतात. ही सुविधा वृद्ध व दिव्यांग व्यक्तींना प्लेटफॉर्मपर्यंत पोहोचवण्यासाठी दिली जाते ज्यामुळे त्यांना जास्त पायी चालावे लागणार नाही.
स्थानिक रेल्वेगाड्यांमध्ये विशेष आसनं
मुंबई, दिल्ली, कोलकाता आणि चेन्नईसारख्या शहरांच्या स्थानिक रेल्वेगाड्यांमध्ये ज्येष्ठ नागरिकांसाठी वेगळ्या आसनांची आरक्षण केलेली असते. यामुळे त्यांना प्रवासाच्या दरम्यान आरामात बसण्यासाठी जागा मिळते.
रेल्वे तिकीट बुकिंगमध्ये पुन्हा सूट मिळणार का?
60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या पुरुषांना 40% आणि 58 वर्षांपेक्षा जास्त वय असलेल्या महिलांना 50% सूट दिली जात होती. मात्र 2020 मध्ये कोरोना महामारीच्या काळात ही सूट बंद करण्यात आली आणि आजतागायत पुन्हा सुरू झालेली नाही. अनेक वृद्ध प्रवासी आणि सामाजिक संघटना हे पुन्हा लागू करण्याची मागणी करत आहेत, पण रेल्वेचे म्हणणे आहे की भाड्यात सूट दिल्यास रेल्वेच्या उत्पन्नावर परिणाम होईल.
