Property Knowledge | आई-वडिलांच्या मालमत्तेत मुलीला किती वाटा मिळतो? लग्नानंतरही हक्क, अन्यथा मुलगा-सुनेला हक्क मिळतो

Property Knowledge | आपल्या समाजव्यवस्थेत बराच बदल झाला आहे. पण अजूनही विचार पूर्णपणे बदललेला नाही. वडिलांच्या मालमत्तेवर मुलांचा पहिला हक्क आहे, असे आजही लोकांना वाटते. तर भारतात मुलींच्या बाजूने अनेक कायदे करण्यात आले आहेत. त्यानंतरही समाजात अनेक जुन्या परंपरा आजही अस्तित्वात आहेत.

आजही सामाजिक पातळीवर वडिलांच्या मालमत्तेवर पहिला हक्क मुलालाच दिला जातो. मुलीचे लग्न झाल्यानंतर ती सासरच्या घरी जाते. त्यामुळे मालमत्तेतील त्यांचा वाटा संपल्याचे बोलले जात आहे. अशा परिस्थितीत प्रश्न असा आहे की, विवाहित मुलगी वडिलांच्या मालमत्तेवर मालकी हक्क सांगू शकते का?

मालमत्तेच्या विभागणीसंदर्भात भारतात कायदे करण्यात आले आहेत. यानुसार वडिलांच्या मालमत्तेत मुलाचाच नव्हे तर मुलीचाही समान हक्क आहे. मात्र, याबाबत महिलांमध्ये जनजागृतीचा अभाव आहे. जागरुकतेच्या अभावामुळे मुली वेळ आल्यावर स्वत: आवाज उठवू शकत नाहीत. त्यामुळे मुलींनाही त्यांच्या हक्कांची जाणीव असणे गरजेचे असून मालमत्तेशी संबंधित सर्व हक्कांची त्यांना कायदेशीर जाणीवही असणे गरजेचे आहे.

वडिलांच्या मालमत्तेवर विवाहित मुलीचा किती अधिकार आहे?
विवाहित मुलगी वडिलांच्या मालमत्तेवर मालकी हक्क सांगू शकते का? तर उत्तर होय, विवाहित स्त्री वडिलांच्या मालमत्तेवर दावा करू शकते. हिंदू उत्तराधिकार कायदा, १९५६ मध्ये २००५ मध्ये झालेल्या दुरुस्तीनंतर मुलीला सहवारस मानले गेले आहे. आता मुलीच्या लग्नाने वडिलांच्या मालमत्तेवरील तिचा हक्क बदलत नाही. म्हणजे लग्नानंतरही वडिलांच्या मालमत्तेवर मुलीचा हक्क असतो. यानुसार वडिलांच्या मालमत्तेवर मुलाइतकाच मुलीचा ही हक्क आहे.

मुलगी दावा कधी करू शकत नाही?
लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे वडिलांनी मृत्यूपूर्वी आपली मालमत्ता मुलाच्या नावावर केली तर. अशा परिस्थितीत मुलगी वडिलांच्या मालमत्तेवर दावा करू शकत नाही. स्व-अर्जित मालमत्तेच्या बाबतीतही मुलीची बाजू कमकुवत असते. वडिलांनी स्वत:च्या पैशातून जमीन विकत घेतली असेल, घर बांधले असेल किंवा विकत घेतले असेल तर ही मालमत्ता तो ज्याला पाहिजे त्याला देऊ शकतो.

स्वत:ची मालमत्ता आपल्या मर्जीने कोणालाही देणे हा वडिलांचा कायदेशीर अधिकार आहे. म्हणजे वडिलांनी मुलीला आपल्या मालमत्तेत वाटा देण्यास नकार दिला तर मुलगी काहीकरू शकत नाही.

काय म्हणतो भारताचा कायदा
मुलींना वडिलोपार्जित मालमत्तेत समान वाटा मिळण्याचा कायदेशीर अधिकार देण्यासाठी हिंदू वारसा कायदा १९५६ मध्ये २००५ मध्ये दुरुस्ती करण्यात आली. मालमत्तेवरील दावे व हक्कांच्या तरतुदीसाठी १९५६ मध्ये हा कायदा करण्यात आला. यानुसार वडिलांच्या मालमत्तेवर मुलाइतकाच मुलीचा ही हक्क आहे. २००५ मध्ये मुलींच्या हक्कांना बळकटी देणाऱ्या वारसा कायद्यातील दुरुस्तीमुळे वडिलांच्या मालमत्तेवरील मुलीच्या हक्काविषयी कोणत्याही प्रकारची शंका दूर झाली.

Disclaimer: म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title : Property Knowledge on Rights of daughter in fathers property after marriage 07 April 2024.