
Tax on Share Investment | शेअर बाजारातील शेअर्सच्या खरेदी-विक्रीतून मोठी कमाई होत असेल तर शेअर बाजारातून मिळणाऱ्या कमाईवरही तुम्हाला कर भरावा लागतो, हे जाणून घेणं अत्यंत गरजेचं आहे. अनेक गृहिणी आणि निवृत्त व्यक्ती शेअर बाजारात गुंतवणूक करून नफा कमावतात पण या नफ्यावर कर कसा लावायचा हे त्यांना कळत नाही. इक्विटी शेअर्सच्या विक्रीतून मिळणारे उत्पन्न किंवा तोटा ‘कॅपिटल गेन’अंतर्गत येतो.
जर तुम्ही एक्स्चेंजवर लिस्टेड शेअर्समध्ये गुंतवणूक करत असाल तर तुम्हाला कळवा की कॅपिटल गेन टॅक्स शॉर्ट टर्म आणि लॉन्ग टर्म अशा दोन प्रकारचा असतो. येथे एक वर्षापेक्षा जास्त कालावधी दीर्घकालीन मानला जातो. शॉर्ट टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स १५.६ टक्के आहे. तर दीर्घकालीन भांडवली नफा कर 10.4 टक्के आहे. आज आम्ही तुम्हाला शेअर बाजारातून मिळणाऱ्या कमाईवर किती आणि किती कर भरावा लागतो हे सांगत आहोत.
तीन टॅक्स भरावे लागतात
समजा तुम्ही एका वर्षात शेअर बाजारातून 5 लाख कमावले. पण तुमच्या खात्यात फक्त ४.५० लाख रुपये येतील. खरं तर या उत्पन्नावर सिक्युरिटी ट्रान्झॅक्शन टॅक्स म्हणजेच एसटीटी आणि लाँग टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स म्हणजेच एलटीसीजी भरावा लागत होता. यासोबतच एकूण कमाईवरही इन्कम टॅक्स भरावा लागणार आहे. म्हणजेच तुम्हाला तीन कर भरावे लागतील.
अशा प्रकारे टॅक्स समजून घ्या
चार लाख रुपये कमावणाऱ्या शेअर्सची विक्री करताना एसटीटीचे १२५ रुपये कापण्यात आले. एक वर्ष पूर्ण झाल्यानंतर आठवडाभरात पाच लाख रुपयांचे हे शेअर्स विकले गेले, तेव्हा एलटीसीजी कर १० टक्के आणि ५० हजार रुपये कापण्यात आले. समजा आता तुम्ही इतर माध्यमातून ३ लाख रुपये कमवत आहात. अशा प्रकारे त्याचे एकूण उत्पन्न ३ लाख + ५ लाख = ८ लाख रुपये झाले. यापूर्वी 50 हजार रुपये कापले जात होते. उरलेले उत्पन्न ८ लाख ५० हजार = ७.५० लाख रुपये. आता या ७.५० लाखांवर तुम्हाला इन्कम टॅक्सही भरावा लागणार आहे.
लॉन्ग टर्म भांडवली गेन टॅक्स (एलटीसीजी)
शेअर बाजारात लिस्टेड शेअर्स खरेदी करून १२ महिन्यांनंतर लिस्टेड शेअर्स विकून नफा झाला तर त्यावर एलटीसीजी अंतर्गत कर भरावा लागतो. २०१८ च्या अर्थसंकल्पात दीर्घकालीन भांडवली नफा कर पुन्हा लागू करण्यात आला.
शॉर्ट टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स (एसटीसीजी)
शेअर बाजारात सूचीबद्ध असलेला शेअर खरेदी केल्यानंतर १२ महिन्यांच्या आत विकल्यास त्यावर १५ टक्के दराने कर भरावा लागेल. तुम्ही इन्कम टॅक्स लायबिलिटीच्या १० टक्के स्लॅबमध्ये असाल किंवा २० किंवा ३० टक्क्यांच्या स्लॅबमध्ये असाल तर तुम्ही शॉर्ट टर्म कॅपिटल कमावलं असेल तर त्यावर १५ टक्के कर आकारला जाईल.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.