
7th Pay Commission | केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्त्याबाबत (डीए) नवे अपडेट आले आहे. केंद्र सरकारकडून जानेवारी 2024 च्या महागाई भत्त्यात (डीए वाढ) 50 टक्के वाढ करण्यात आली आहे. परंतु, आता त्याचे गणित बदलत आहे. जुलै 2024 पासून मिळणारा महागाई भत्ता शून्य (0) पासून मोजला जाईल. मात्र, जानेवारी ते जून या कालावधीतील एआयसीपीआय निर्देशांकाच्या आधारे त्याचे आकडे निश्चित केले जातील.
जानेवारीतील एआयसीपीआयचा आकडा फेब्रुवारीमध्ये जाहीर करण्यात आला होता. त्यानुसार महागाई भत्त्यात 1 टक्के वाढ झाली आहे. म्हणजे 51 टक्के. तथापि, फेब्रुवारीतील एआयसीपीआय निर्देशांकाचे आकडे अद्याप जाहीर करण्यात आलेले नाहीत. अशा परिस्थितीत तो शून्यावर आणण्याची प्रक्रिया सुरू झाली आहे का, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
शून्यापासून गणना सुरू होईल
वर्ष 2024 मध्ये केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्त्याचे (डीए) गणित बदलणार आहे. प्रत्यक्षात १ जानेवारीपासून कर्मचाऱ्यांना 50 टक्के डीए मिळत आहे. नियमानुसार 50 टक्के महागाई भत्त्यानंतर तो मूळ वेतनात विलीन केला जाईल आणि त्याची गणना शून्यापासून सुरू होईल. मात्र, लेबर ब्युरोकडून याबाबत अद्याप कोणतीही स्पष्टता देण्यात आलेली नाही. म्हणजेच महागाई भत्त्याची गणिते 50 टक्क्यांच्या पुढे जातील. पण, शून्य कधी होणार?
50% डीए मूळ वेतनात विलीन केला जाईल
सरकारने 2016 मध्ये सातवा वेतन आयोग लागू करताना महागाई भत्ता शून्यावर आणला होता. नियमानुसार महागाई भत्ता 50 टक्क्यांपर्यंत पोहोचताच तो शून्यावर आणला जाईल आणि 50 टक्क्यांनुसार कर्मचाऱ्यांना भत्ता म्हणून मिळणारे पैसे मूळ वेतनात म्हणजेच किमान वेतनात जोडले जातील. समजा एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मूळ पगार 18000 रुपये असेल तर त्याला 50 टक्के डीएचे 9000 रुपये मिळतील. परंतु, 50 टक्के डीए असेल तर तो मूळ वेतनात जोडला जाईल आणि महागाई भत्ता पुन्हा शून्यावर आणला जाईल. म्हणजेच बेसिक सॅलरी 27,000 रुपये करण्यात येणार आहे.
0 डीए का असेल?
नवीन वेतनश्रेणी लागू झाल्यावर कर्मचाऱ्यांना मिळणारा डीए मूळ वेतनात जोडला जातो. कर्मचाऱ्यांना मिळणाऱ्या मूळ वेतनात नियमांनी 100 टक्के डीए जोडला पाहिजे, मात्र ते शक्य नसल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. आर्थिक परिस्थिती आड येते. मात्र, 2016 मध्ये हे करण्यात आले. त्यापूर्वी 2006 साली सहावी वेतनश्रेणी आली, त्यावेळी पाचवी वेतनश्रेणी डिसेंबरपर्यंत 187 टक्के डीए मिळत होती. संपूर्ण डीए मूळ वेतनात विलीन करण्यात आला. त्यामुळे सहाव्या वेतनश्रेणीचा गुणांक 1.87 होता. त्यानंतर नवा पे बँड आणि नवीन ग्रेड पेही तयार करण्यात आला. परंतु, ती देण्यास तीन वर्षे लागली.
डीए शून्य कधी होणार?
तज्ज्ञांच्या मते, नवीन महागाई भत्त्याची गणना जुलैमध्ये केली जाईल. कारण, सरकार वर्षातून दोनदाच महागाई भत्ता वाढवते. जानेवारीसाठी मार्चमध्ये मंजुरी . आता पुढील सुधारणा जुलै 2024 पासून लागू होणार आहे. अशापरिस्थितीत त्यानंतरच महागाई भत्त्याचे विलीनीकरण करून त्याची गणना शून्यातून केली जाणार आहे. म्हणजेच जानेवारी ते जून 2024 पर्यंतचा एआयसीपीआय निर्देशांक महागाई भत्ता 3 टक्के, 4 टक्के किंवा किती असेल हे ठरवेल. ही परिस्थिती स्पष्ट होताच कर्मचाऱ्यांच्या मूळ वेतनात महागाई भत्त्याच्या 50 टक्के रक्कम जोडली जाणार आहे.