7th Pay Commission | केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता (डीए) ५० टक्के आहे. हे जानेवारी २०२४ पासून लागू होणार आहे. पुढील अपडेट जुलै 2024 पासून लागू होईल. सप्टेंबर २०२४ पर्यंत त्याला मंजुरी मिळेल. परंतु, त्यासाठी जानेवारी ते जून २०२४ या कालावधीतील एआयसीपीआय निर्देशांकाचे आकडे असणे आवश्यक आहे. केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या महागाई भत्त्यात किती वाढ होणार हे हे आकडे ठरवतील.
हिशोब कुठून सुरू होणार? ५० टक्के दराने शून्य (०) होणारी महागाई भत्ता प्रत्यक्षात बदलणार की हिशेब ५० च्या पुढेही सुरू राहणार? हे सर्व प्रश्न केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांच्या मनात नक्कीच असतील. मात्र, त्यांना उत्तरासाठी ३१ जुलै २०२४ पर्यंत वाट पाहावी लागणार आहे. कारण, ३१ जुलैला येणारा आकडा पुढील महागाई भत्त्यात किती वाढ होणार हे ठरवेल. चला जाणून घेऊया कसे…
महागाई भत्ता एआयसीपीआय च्या आकड्यांद्वारे निर्धारित केला जातो
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता एआयसीपीआय निर्देशांक अर्थात सीपीआय (आयडब्ल्यू) द्वारे निश्चित केला जातो. लेबर ब्युरो दर महिन्याच्या शेवटच्या कामाच्या दिवशी ते जारी करते. मात्र, हा आकडा महिनाभर उशिराने धावतो. उदाहरणार्थ, जानेवारीची आकडेवारी फेब्रुवारीच्या अखेरीस येते. महागाई भत्त्यात किती वाढ होईल, हे निर्देशांकाचे आकडे ठरवतात.
महागाई भत्ता निश्चित करण्यासाठी फॉर्म्युला देण्यात आला आहे. केंद्र सरकारच्या कर्मचार् यांसाठी हा फॉर्म्युला [(अखिल भारतीय ग्राहक किंमत निर्देशांकाची (एआयसीपीआय) मागील 12 महिन्यांची सरासरी – 115.76)/115.76]×100 आहे. यामध्ये ब्युरो अनेक वस्तूंचा डेटा गोळा करते. त्याआधारे निर्देशांकाची संख्या ठरवली जाते.
लेबर ब्युरोने जारी केले कॅलेंडर
औद्योगिक कामगारांसाठी सीपीआयमोजणीसाठी एआयसीसीपीआय क्रमांक दर महिन्याच्या शेवटच्या कार्यदिवशी जाहीर केला जाईल. यासाठीचे इव्हेंट कॅलेंडर यापूर्वीच जाहीर करण्यात आले आहे. त्यानुसार जानेवारीमहिन्याचा सीपीआय क्रमांक २९ फेब्रुवारी रोजी जाहीर करण्यात आला. फेब्रुवारीमहिन्याचा सीपीआय आकडा २८ मार्चरोजी जाहीर होणार होता.
परंतु, त्यास उशीर होत आहे. आता पुढचा सीपीआय म्हणजेच मार्चमहिन्याचा आकडा ३० एप्रिलला जाहीर होणार आहे. तर यानंतर 31 मे रोजी एप्रिलचा आकडा जाहीर होणार आहे. त्यानंतर मे महिन्याचा अंक २८ जून ला येईल आणि जूनचा अंक ३१ जुलै ला जाहीर होईल. हा आकडा पुढील सहा महिन्यांच्या महागाई भत्त्यात वाढ ठरविणार आहे.
फेब्रुवारीचा आकडा जाहीर करण्यास उशीर
लेबर ब्युरोने २८ फेब्रुवारी रोजी जानेवारी २०२४ साठी एआयसीपीआय निर्देशांक क्रमांक जाहीर केला आहे. मात्र, फेब्रुवारीचा आकडा २८ मार्चरोजी प्रदर्शित होणार होता, जो अद्याप जाहीर करण्यात आलेला नाही. सध्या सीपीआय (आयडब्ल्यू) जानेवारीपर्यंत १३८.९ अंकांवर आहे. यासह महागाई भत्ता 50.84 टक्के झाला आहे. ती ५१ टक्के मोजली जाणार आहे.
अंदाजानुसार फेब्रुवारीत हा आकडा ५१.४२ पर्यंत पोहोचू शकतो. मात्र, यात फारसा बदल होणार नाही. महागाई भत्त्याचा खरा आकडा जाणून घेण्यासाठी 31 जुलैची वाट पाहावी लागणार आहे. कारण, त्यानंतरच ६ महिन्यांच्या सीपीआय (आयडब्ल्यू) आकड्यांच्या आधारे महागाई भत्त्यात किती वाढ झाली हे कळेल. 31 जुलै रोजी जाहीर होणारे आकडे महागाई भत्त्यात 3 टक्के, 4 टक्के किंवा त्यापेक्षा जास्त वाढ होणार की नाही हे ठरवतील.
शन्यू (०) झाला तर ते केव्हा होईल?
महागाई भत्ता शून्यावर आणला जाईल की नाही, याची परिस्थिती स्पष्ट होणार नाही, असे तज्ज्ञांचे स्पष्ट मत आहे. जुलैमध्ये अंतिम आकडा आला तरच तो शून्यावर येणार की हिशोब ५० च्या पुढे जाईल, याची परिस्थिती स्पष्ट होईल. महागाई भत्त्याची गणना कशी आणि कोठून केली जाईल हे पूर्णपणे सरकारवर अवलंबून असेल.
पगारात 9000 रुपयांची वाढ होणार
महागाई भत्त्याची गणना 0 जुलैपासून सुरू झाली तर केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या पगारात 9000 रुपयांची वाढ होईल. ही वाढ सर्वात कमी पगारावर मोजली जाणार आहे. जर एखाद्या केंद्रीय कर्मचाऱ्याचा मूळ पगार 18000 रुपये असेल तर त्याचा पगार 27000 रुपये होईल. जर अशा कर्मचाऱ्याचा पगार 25000 रुपये असेल तर त्याच्या पगारात 12500 रुपयांची वाढ होईल. कारण, जेव्हा महागाई भत्ता नवीन असेल, तेव्हा तो मूळ वेतनात विलीन केला जाईल. मात्र, यापूर्वी १ जानेवारी २०१६ रोजी महागाई भत्ता शून्यावर आणण्यात आला होता. त्यावेळी सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशी लागू करण्यात आल्या होत्या.
Disclaimer: म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
