Capital Gains Tax | भांडवली नफा म्हणजे भांडवली मालमत्तेच्या विक्रीतून मिळणारा नफा होय. समजा तुम्ही एखादे घर किंवा जमीन विकली, तर त्यातून मिळणाऱ्या नफ्यावर कर आकारला जाईल. म्हणजेच विक्रीतून मिळणाऱ्या नफ्यावर कर आकारला जातो आणि त्याला भांडवली नफा कर असे म्हणतात. भांडवली नफा कर दोन भागांमध्ये विभागला जातो – अल्पकालीन भांडवली नफा आणि दीर्घकालीन भांडवली नफा.
अल्पकालीन भांडवली नफा कर
जेव्हा करदाता त्याच्या हस्तांतरणाच्या तारखेच्या अगदी आधी ३६ महिन्यांपेक्षा जास्त काळ धारण केलेली कोणतीही भांडवली मालमत्ता विकतो, तेव्हा त्याला अल्पकालीन भांडवली मालमत्ता असे म्हणतात.
तथापि, शेअर बाजारांमध्ये सूचीबद्ध असलेले शेअर्स (इक्विटी किंवा प्राधान्य) यासारख्या विशिष्ट मालमत्तांच्या बाबतीत, इक्विटी-ओरिएंटेड म्युच्युअल फंडांचे युनिट्स, डिबेंचर्स आणि सरकारी सिक्युरिटीज सारख्या सूचीबद्ध सिक्युरिटीज, शून्य कूपन बाँड, होल्डिंग कालावधी १२ महिने आहे. अनलिस्टेड शेअर्स आणि स्थावर मालमत्ता, जमीन किंवा इमारत किंवा दोन्ही कंपनीच्या बाबतीत, धारण करण्याचा कालावधी 24 महिने असतो.
अल्प मुदतीच्या भांडवली नफ्यावर कर
नियमानुसार अल्प मुदतीच्या भांडवली नफ्यानुसार भांडवली मालमत्तेच्या विक्रीवरील नफ्यावर १५ टक्के कर आकारला जातो. डेट म्युच्युअल फंडांवरील अल्पकालीन भांडवली नफा करदात्याच्या उत्पन्नात जोडला जातो आणि व्यक्तीच्या आयकर स्लॅब दरानुसार कर आकारला जातो.
दीर्घ मुदतीचा भांडवली नफा कर
करदात्याकडे हस्तांतरणाच्या तारखेच्या लगेच ३६ महिने किंवा ३ वर्षांपेक्षा जास्त काळ असलेली कोणतीही भांडवली मालमत्ता ही दीर्घकालीन भांडवली मालमत्ता मानली जाते.
तथापि, शेअर्स (इक्विटी किंवा प्राधान्य), इक्विटी-ओरिएंटेड म्युच्युअल फंड, डिबेंचर्स आणि सरकारी सिक्युरिटीज आणि शून्य कूपन बाँड्स सारख्या सूचीबद्ध सिक्युरिटीजच्या बाबतीत, होल्डिंग कालावधी 12 महिने आहे. अनलिस्टेड शेअर्स आणि स्थावर मालमत्ता, जमीन किंवा इमारत किंवा दोन्ही कंपनीच्या बाबतीत, धारण करण्याचा कालावधी 24 महिने असतो.
दीर्घ मुदतीच्या भांडवली नफ्यावर कर
सध्या एका वर्षापेक्षा अधिक काळ धारण केलेल्या शेअर्सवर १० टक्के कर आकारला जातो. स्थावर मालमत्ता आणि २४ महिन्यांपेक्षा जास्त काळ असलेले अनलिस्टेड शेअर्स आणि ३६ महिन्यांपेक्षा जास्त काळ होल्ड केलेली कर्ज साधने आणि दागिन्यांच्या विक्रीतून मिळणाऱ्या नफ्यावर २० टक्के दीर्घकालीन भांडवली नफा कर आकारला जातो. डेट म्युच्युअल फंडांवर इंडेक्सेशनसह दीर्घ मुदतीच्या भांडवली नफ्यावर २० टक्के आणि इंडेक्सेशनशिवाय १० टक्के कर आकारला जातो, जो महागाईसाठी खरेदी किंमतीचे समायोजन आहे.
कमी करणे
कार, कपडे आणि फर्निचर सारख्या जंगम वैयक्तिक मालमत्तांना भांडवली नफा कराच्या कक्षेतून वगळण्यात आले आहे.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
