
Govt Employees Salary Hike | 2016 मध्ये सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या पगारात मोठी वाढ झाली होती. केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी सातवा वेतन आयोग लागू करण्यात आला आहे. सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशींच्या आधारे केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या किमान वेतनात वाढ करण्यासाठी फिटमेंट फॅक्टर लागू करण्यात आला.
फिटमेंट फॅक्टरमुळे केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे किमान वेतन थेट ६० रुपयांवरून १८००० रुपयांपर्यंत वाढले आहे. फिटमेंट फॅक्टर मूळ वेतनाच्या 2.57 पट निश्चित करण्यात आला आहे. परंतु, मागणी ३ पटीने वाढणार आहे. ही मागणी २०१७ पासून होत आहे. मात्र, त्यावर अद्याप कोणतीही सुनावणी झालेली नाही. फिटमेंटमध्ये 3 पटीने वाढ केल्यास केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे किमान वेतन 26000 रुपयांच्या वर जाईल.
बेसिक पगारावर फिटमेंट फॅक्टर
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे वेतन ठरविण्यात फिटमेंट फॅक्टरची सर्वात मोठी भूमिका असते. सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशींनुसार केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे एकूण वेतन भत्त्यांव्यतिरिक्त बेसिक सॅलरी आणि फिटमेंट फॅक्टरद्वारे ठरवले जाते. म्हणजेच केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या पगारात अडीचपट मोजणी करून वाढ केली जाते.
फिटमेंट फॅक्टरची भूमिका काय आहे?
सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशींनुसार फिटमेंट फॅक्टर २.५७ आहे. केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे वेतन ठरविताना महागाई भत्ता (डीए), प्रवास भत्ता (टीए), घरभाडे भत्ता (एचआरए) यांसारख्या भत्त्यांव्यतिरिक्त फिटमेंट फॅक्टरला २.५७ ने गुणाकार करून मूळ वेतनाची गणना केली जाते.
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या केंद्रीय कर्मचाऱ्याचे मूळ वेतन 18,000 रुपये असेल तर भत्ते वगळून त्याचे वेतन 18,000 x 2.57 = 46,260 रुपये असेल. फिटमेंट फॅक्टर ३ असेल तर त्याचा नक्कीच फायदा होईल. फिटमेंट वाढवावी, अशी कर्मचाऱ्यांची अनेक वर्षांपासूनची मागणी आहे.
भत्त्यांची गणना
जेव्हा केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांचे वेतन भत्त्यांविना निश्चित केले जाते, तेव्हा डीए, टीए, एचआरए अशा सर्व प्रकारचे भत्ते जोडले जातात. महागाईमुळे होणाऱ्या तोट्यापासून संरक्षण करण्यासाठी केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना महागाई भत्ता दिला जातो. ते वर्षातून दोनदा निश्चित केले जाते. पहिली वेळ जानेवारी ते जून आणि दुसरी वेळ जुलै ते डिसेंबर या कालावधीसाठी निश्चित केली जाते.
महागाई भत्ता 4 टक्क्यांनी वाढू शकतो
सरकार वर्षाच्या पहिल्या सहा महिन्यांतील महागाईची सरासरी मोजते, त्यात जानेवारी ते जून मोजली जाते. यानंतर दुसऱ्या सहामाहीत महागाईची सरासरी मोजली जाते. त्या आधारे महागाई भत्त्यात वाढ ठरवली जाते. महागाई भत्ता नेहमीच सरासरी महागाईपेक्षा जास्त असतो. सध्या जुलैचा एआयसीपीआय निर्देशांक १३३.३ अंकांवर आहे.
त्यामुळे जुलै २०२३ या कालावधीतील महागाई भत्त्यात किमान ४ टक्के वाढ होऊ शकते, असा अंदाज आहे. डीएमध्ये वाढ झाल्यानंतर त्याच आधारावर टीए मध्ये वाढ केली जाते. डीएमधील वाढ देखील टीएशी जोडली गेली आहे. त्याचप्रमाणे एचआरएही निश्चित करण्यात आला आहे. जेव्हा सर्व भत्त्यांची गणना केली जाते, तेव्हा केंद्रीय कर्मचाऱ्याचा मासिक सीटीसी तयार केला जातो.
ईपीएफ, ग्रॅच्युइटी योगदान
जेव्हा सर्व प्रकारचे भत्ते आणि वेतन अंतिम केले जाते तेव्हा मुद्दा भविष्य निर्वाह निधी (पीएफ) आणि ग्रॅच्युइटी योगदानाचा असतो. पीएफ आणि ग्रॅच्युइटीमध्ये बेसिक सॅलरी आणि डीएच्या आधारे अंशदान निश्चित केले जाते. यानंतर सर्व भत्ते आणि कपात सीटीसीकडून होते, त्यानंतर केंद्रीय कर्मचाऱ्याचा टेक होम पगार केला जातो.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.