Sabeer Bhatia | भारत आता आंतरराष्ट्रीय स्तरावर जगातील चौथ्या सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था बनला आहे. GDP च्या बाबतीत भारताने जपानला मागे टाकले आहे आणि IMF च्या आकडेवारीनुसार देशाची अर्थव्यवस्था आता 4.187 ट्रिलियन डॉलर्सवर पोहोचली आहे. नीति आयोगाचे सीईओ बीव्हीआर सुब्रह्मण्यम यांनी या यशाची पुष्टी करताना सांगितले की भारत आता चौथ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था आहे आणि येत्या सव्वा ते तीन वर्षांमध्ये तिसऱ्या क्रमांकावर पोहोचण्याच्या दिशेने जात आहे.
परंतु या आर्थिक यशावर मते समान नाहीत. एकीकडे उद्योगपती आनंद महिंद्रा यांसारखे व्यवसाय नेते या यशाला ‘दूरचा स्वप्न’ पूर्ण झाल्यासारखे मानत आहेत, तर हॉटमेलचे सह-संस्थापक सबीर भाटिया यांनी या जल्लोषावर प्रश्न उपस्थित केले आहेत. त्यांचा विश्वास आहे की GDP च्या मोठ्या आकड्यांमुळे साध्या लोकांची जीवनशैली बदलत नसेल तर याचा काय उपयोग?
सबीर भाटिया चा प्रश्न – “रस्त्यावर समृद्धी कुठे आहे?”
टेक उद्यमी सबीर भाटियाने सोशल मीडियावर लिहिले, “प्रत्येक जण या गोष्टीवर खूश आहे की भारत चौथी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था बनला आहे. पण रस्त्यांवर समृद्धी कुठे आहे? लोक देश सोडण्यास इतके व्याकुळ का आहेत?” त्यांनी सांगितले की GDP ची रँकिंग त्यावेळेस अर्थाची नाही जेव्हा सामान्य नागरिकांना याचा परिणाम जाणवत नाही. भाटियाने पुढे सांगितले की भारताची खरी शक्ती तिचे लोक आहेत, आणि GDP वाढवण्याऐवजी देशाने शिक्षण आणि नवोपक्रम म्हणजेच इंटेलेक्चुअल प्रॉपर्टी च्या दिशेने पुढे जावे.
आनंद महिंद्रा यांनी सांगितले ‘असाधारण उपलब्धी
दुसऱ्या बाजूला, आनंद महिंद्रांनी याला ऐतिहासिक उपलब्धी म्हटले आहे. त्यांनी लिहिले की जेव्हा ते बिजनेस स्कूल मध्ये होते, तेव्हा भारताचा जपानच्या पुढे जाणे हे एक ‘दूरचा आणि धाडसी स्वप्न’ असे वाटत होते. त्यांनी भारताच्या प्रगतीचा श्रेय त्या करोडो भारतीयांना दिला आहे जे विविध क्षेत्रांत मेहनत करत आहेत.
प्रति व्यक्ती उत्पन्न बनले चर्चेचे महत्वाचा विषय
GDP जरी 4 ट्रिलियन डॉलर ओलांडली असली, तरी एक महत्वपूर्ण पैलू आहे ज्याकडे दुर्लक्ष करता येत नाही प्रति व्यक्ती उत्पन्न भारतातील प्रति व्यक्ती GDP सुमारे 2,880 डॉलर आहे, तर जपानची 33,960 डॉलर आहे. हेच अंतर सवीरी भाटियाच्या बोलण्याला अधिक महत्त्व देत आहे—आर्थिक प्रगतीचा परिणाम खरेच लोकांच्या आयुष्यात दिसतो का?
भारताची अर्थव्यवस्था झपाट्याने वाढत आहे आणि येणाऱ्या वर्षांत ती आणखी वाढू शकते. पण ही आर्थिक वाढ केवळ त्या वेळेस अर्थपूर्ण ठरेल, जेव्हा ती समाजाच्या प्रत्येक वर्गापर्यंत पोहोचेल. फक्त आकडे नाहीत, तर आयुष्यातील बदल हे खरी प्रगतीचे लक्षण असेल.
जगातील 5 सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थांचा आढावा
सध्याच्या मूल्यांवर जगातील प्रमुख अर्थव्यवस्थांच्या जीडीपीच्या आकडेवारीकडे पाहिल्यास अमेरिका सर्वात वर आहे. अमेरिकेची एकूण जीडीपी 30.51 ट्रिलियन डॉलर आहे. त्यानंतर चीनचा क्रमांक आहे, ज्याची जीडीपी 19.23 ट्रिलियन डॉलर आहे. जर्मनीची एकूण जीडीपी 4.74 ट्रिलियन डॉलर आहे, तर भारत आणि जपानची जीडीपी जवळपास समान आहे – दोन्ही देशांची अर्थव्यवस्था 4.91 ट्रिलियन डॉलर च्या आसपास आहे. या आकडेवारीतून स्पष्ट आहे की भारत आता जपानच्या बरोबरीस पोहोचला आहे आणि लवकरच जगातील चौथी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था बनू शकतो.
