Stock Investment | शेअर बाजारातून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर टॅक्स कसा आकारला जातो | नियम जाणून घ्या

Stock Investment | आपल्या सर्वांना माहित आहे की आपल्याला पगार, भाड्याचे उत्पन्न आणि व्यावसायिक कमाईवर कर भरावा लागतो. याशिवाय शेअर्सच्या खरेदी किंवा खरेदीतूनही तुम्ही भरभक्कम पैसे कमवू शकता. अशा परिस्थितीत शेअर बाजारातून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर करदायित्व कसे द्यायचे, हे जाणून घेणे तुमच्यासाठी अत्यंत गरजेचे आहे. अनेक गृहिणी आणि निवृत्त लोक शेअर बाजारात गुंतवणूक करून नफा कमावतात, पण या नफ्यावर कर कसा लावायचा हे त्यांना कळत नाही. इक्विटी शेअर्सच्या विक्रीतून मिळणारे उत्पन्न किंवा तोटा हा ‘कॅपिटल गेन्स’अंतर्गत येतो.

भांडवली नफा टॅक्सचे दोन प्रकार आहेत :
अल्पकालीन व दीर्घ मुदतीचे. हे वर्गीकरण शेअर्सच्या होल्डिंग पिरियडनुसार केले जाते. होल्डिंग पीरियड म्हणजे गुंतवणूकीच्या तारखेपासून विक्री किंवा हस्तांतरणाची तारीख होय. जाणून घेऊयात काय आहे ते.

लाँग टर्म कॅपिटल गेन्स टॅक्स (एलटीसीजी)
शेअर बाजारात लिस्टेड शेअर्सची १२ महिन्यांनंतर विक्री केल्यास नफा झाला तर त्यावर एलटीसीजी अंतर्गत कर भरावा लागतो. २०१८ च्या अर्थसंकल्पात दीर्घकालीन भांडवली नफा कर पुन्हा लागू करण्यात आला. यापूर्वी इक्विटी शेअर्स किंवा इक्विटी म्युच्युअल फंडांच्या युनिट्सच्या विक्रीतून मिळणाऱ्या नफ्यावर कर आकारला जात नव्हता. आयकर नियमावलीच्या कलम १० (३८) अन्वये त्याला करातून सूट देण्यात आली.

२०१८ च्या अर्थसंकल्पात समाविष्ट तरतुदीत म्हटले आहे की, एक वर्षानंतर विकल्या गेलेल्या इक्विटी म्युच्युअल फंडांचे समभाग आणि युनिट्सच्या विक्रीवर १ लाख रुपयांपेक्षा जास्त भांडवली नफा झाल्यास त्यावर १० टक्के कर आकारला जाईल.

अल्पकालीन भांडवली नफा कर (एसटीसीजी)
शेअर बाजारात सूचिबद्ध केलेला शेअर खरेदी केल्यानंतर १२ महिन्यांच्या आत विकल्यास तुम्हाला १५ टक्के दराने कर भरावा लागेल. तुम्ही इन्कम टॅक्स लायबिलिटीच्या १० टक्के स्लॅबमध्ये येत असाल किंवा २० किंवा ३० टक्क्यांच्या स्लॅबखाली येत असाल, तर तुम्हाला अल्पकालीन भांडवल मिळाले असेल, तर त्यावर १५ टक्के कर आकारला जाईल.

जर तुमचे करपात्र उत्पन्न :
जर तुमचे करपात्र उत्पन्न अडीच लाख रुपयांपेक्षा कमी असेल, तर त्यातून शेअर्स विकून मिळणाऱ्या नफ्याचे समायोजन केले जाईल आणि मग टॅक्स मोजला जाईल. त्यावर १५ टक्के करासह ४ टक्के उपकर आकारण्यात येणार आहे.

सिक्युरिटी ट्रॅन्झॅक्शन टॅक्स (एसटीटी)
शेअर बाजारात विकल्या गेलेल्या आणि विकत घेतलेल्या शेअर्सवर सिक्युरिटी ट्रॅन्झॅक्शन टॅक्स (एसटीटी) लागतो. शेअर बाजारात जेव्हा जेव्हा शेअर्सची खरेदी-विक्री होते, तेव्हा तेव्हा त्याला हा कर भरावा लागतो. शेअर्सच्या विक्रीवर विक्रेत्याला ०.०२५ टक्के कर भरावा लागतो. शेअर्सच्या विक्री किमतीवर हा कर भरावा लागतो. इक्विटी म्युच्युअल फंडांच्या डिलिव्हरी बेस्ड शेअर्स किंवा युनिट्सच्या विक्रीवर ०.००१ टक्के दराने कर आकारला जातो.

इंट्रा-डे, फ्युचर्स-ऑप्शन ट्रेडिंगवर टॅक्स :
इंट्रा-डे ट्रेडिंग किंवा फ्युचर ऑप्शन ट्रेडिंग केलं तर त्यावर होणाऱ्या कमाईवरही करदायित्व येतं. इंट्रा-डे ट्रेडिंगमधून मिळणाऱ्या कमाईला संचयी व्यवसाय उत्पन्न असे म्हणतात. याव्यतिरिक्त, फ्युचर्स आणि ऑप्शन्स ट्रेडिंगमधून मिळणाऱ्या कमाईला नॉन-स्पेक्युलर बिझनेस इन्कम असे म्हणतात. त्यांच्याकडून मिळणाऱ्या कमाईवर टॅक्स स्लॅबनुसार कर भरावा लागतो. म्हणजेच स्लॅबनुसार अडीच लाख रुपयांपर्यंतच्या कमाईवर कर लागणार नाही. त्यावरील उत्पन्नावर टॅक्स स्लॅबनुसार कर आकारला जाईल.

महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.

News Title: Stock Investment applicable tax check details 22 June 2022.