Tokenization system| डेबिट आणि क्रेडिट कार्डद्वारे पेमेंट करण्याचे नियम पुढील महिन्यापासून म्हणजे 30 सप्टेंबरपासून बदलण्याची शक्यता आहे. असे झाल्यास, कार्डमधून व्यवहारांसाठी आरबीआयने विहित केलेली टोकनायझेशन प्रणाली लागू केली जाईल.
रिझर्व्ह बँकेने कार्ड पेमेंटसाठी काही नवीन नियम जारी केले आहेत. हे नियम आधी 1 जानेवारी 2022 पासून लागू होणार होते. त्याच्या अंमलबजावणीची तारीख आता 30 जून 2022 पर्यंत वाढवली होती. त्यानंतर तारीख पुन्हा 30 सप्टेंबर 2022 पर्यंत वाढवण्यात आली. अशा परिस्थितीत 30 सप्टेंबरनंतर नवीन नियम लागू झाल्यास कार्ड मधून पेमेंट करताना टोकन प्रणाली लागू होईल. या नियमानुसार स्टोअर ऑपरेटर ग्राहकांचे कार्ड तपशील त्यांच्याकडे सेव करून ठेवू शकणार नाहीत. यासह, ग्राहक किंवा कार्डधारकाच्या डेटाची संपूर्ण गोपनीयता राखली जाईल.
कार्ड पेमेंट प्रक्रियामध्ये होईल बदल :
यापूर्वी हा नियम 1 जानेवारी 2022 पासून लागू होणार होता, परंतु तो नंतर 30 जून 2022 पर्यंत वाढवण्यात आला. त्यानंतर आता तो 30 सप्टेंबर 2022 पर्यंत वाढवण्यात आला आहे. मात्र,आरबीआय आता हा कालावधी वाढवण्याच्या मनस्थितीत दिसत नाही. अशा परिस्थितीत पुढील महिन्यापासून म्हणजेच 30 सप्टेंबरनंतर डेबिट आणि क्रेडिट कार्डद्वारे पेमेंट करण्याचे नियम बदलू शकतात. असे झाल्यास, कार्ड व्यवहारांसाठी आरबीआयने ठरवलेली टोकनायझेशन प्रणाली लागू केली जाईल.
या प्रणाली अंतर्गत कार्ड द्वारे व्यवहार किंवा पेमेंटमध्ये, कार्ड जारी करणारी बँक किंवा कार्ड नेटवर्क व्यतिरिक्त कोणीही वास्तविक कार्डचा डेटा सेव्ह करू शकणार नाही. व्यवहार ट्रॅकिंग किंवा आर्थिक वाद सेटलमेंटसाठी, संस्था फक्त मर्यादित डेटा संचयित करू शकतील. मूळ कार्ड क्रमांक आणि कार्ड जारीकर्त्याच्या नावाचे शेवटचे चार अक्षर सेव्ह करण्याची मुभा असेल. इतर कोणतेही दुकान किंवा दुकान ऑपरेटर ग्राहकांची कार्ड बद्दल माहिती सेव्ह करून ठेवणार नाहीत.
ग्राहकांची सहमती आवश्यक :
हा नियम मोबाईल, लॅपटॉप, डेस्कटॉप स्मार्ट वॉच इत्यादीद्वारे केलेल्या पेमेंटसाठी देखील लागू होणार आहे. टोकन सेवा फक्त प्रदात्याद्वारे जारी केले जातील. टोकन स्वरूपात कार्ड डेटा जारी करण्याची सुविधा फक्त टोकन सेवा प्रदात्याकडे असेल. टोकन स्वरूपात कार्ड डेटा सेव्ह करण्याचा अधिकार केवळ ग्राहकाच्या संमतीने दिला जाईल.
सध्या, एकदा तुम्ही कोणत्याही ऑनलाइन शॉपिंग वेबसाइटवर तुमचे डेबिट किंवा क्रेडिट कार्ड तपशील एंटर केल्यावर, तुम्हाला फक्त CVV म्हणजे कार्ड व्हेरिफिकेशन व्हॅल्यू आणि OTP म्हणजे वन-टाइम पासवर्ड टाकावा लागतो.
आता नवीन पेमेंट नियमांनुसार, प्रत्येक ऑनलाइन व्यवहाराला “Tokenised key” प्रदान केली जाईल. ई-कॉमर्स कंपनीला यासाठी कार्ड नेटवर्कशी जुळवणी करावे लागेल. हे टोकन प्रत्येक कार्ड क्रमांकाशी जोडलेले असतील. इतर कोणीही हा टोकन नंबर वापरू किंवा माहिती करू शकत नाही.
RBI ची टोकनायझेशन प्रणाली काय आहे?
रिझव्‍‌र्ह बँकेला सायबर व्हायरस हल्ल्यांपासून विविध कार्ड पेमेंट व्यवहार अधिक सुरक्षित करायचे आहे. टोकन सिस्टीममध्ये, तुम्हाला पेमेंटसाठी तुमच्या कार्डची संपूर्ण माहिती देण्याची गरज नाही. कार्ड द्वारे पेमेंट करताना तुम्हाला फक्त खास टोकन द्यावे लागेल. हे टोकन एक गुप्त कोड असेल. त्यामध्ये तुमचे कार्ड, टोकन मागणारे स्टोअर आणि ज्या डिव्हाइसवरून टोकन पाठवले जात आहे यांची माहिती समविष्ट असेल.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
