BIG BREAKING | अदानी समूहाबाबत पुन्हा एकदा वेगळी माहिती समोर येत आहे. अदानी समूहाशी संबंधित लोकांनी समूहाच्या सूचीबद्ध कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करण्यासाठी वापरलेल्या बर्म्युडा आणि मॉरिशसस्थित आठ पैकी सहा सार्वजनिक फंड बंद करण्यात आल्याची माहिती समोर आली आहे.
‘ऑर्गनाइज्ड क्राइम अँड करप्शन रिपोर्टिंग प्रोजेक्ट’ (OCCRP) या शोध पत्रकारांच्या जागतिक नेटवर्कने अलीकडेच अहवाल दिला आहे की, यापैकी काही फंडांच्या माध्यमातून अदानी कुटुंबाशी संबंधित लोकांनी समूहाच्या कंपन्यांमध्ये गुप्तपणे महत्त्वपूर्ण हिस्सा ठेवला आणि सूचीबद्ध संस्थांमधील प्रवर्तकांमार्फत जास्तीत जास्त मालकी च्या देशाच्या कायद्याचे संभाव्य उल्लंघन केले.
अदानी समूहाची चौकशी सुरु झाली आणि फंड बंद झाले
मात्र, आता योगायोगाने यातील काही फंड बंद करण्यात आला आहे. गेल्या वर्षी मॉरिशसमधील दोन फंड बंद करण्यात आले होते. याशिवाय तिसरा यंदा बंद होण्याच्या मार्गावर आहे. २०२० मध्ये बाजार नियामकाने अदानी समूहाच्या कंपन्यांमधील ऑफशोर कंपन्यांच्या शेअर्सची चौकशी सुरू केल्यानंतर हे बंद करण्यात आले होते.
आता सेबीला लाभार्थ्यांची माहिती मिळण्यात अडचणी येत आहेत
बंद पडलेल्या कंपन्यांची चौकशी करण्यासाठी सेबीने उचललेल्या प्राथमिक पावलामुळे अदानी समूहाच्या शेअर्समध्ये फेरफार करण्यात त्यांची काही भूमिका आहे का, हे ठरविण्यास सेबीला मदत होईल, असे या घडामोडींवरून दिसून येत आहे. हे फंड बंद झाल्याने सेबीला आता या संस्थांच्या अंतिम लाभार्थ्यांची माहिती मिळण्यात अडचणी येत आहेत.
हे फंड बंद झाले
मीडिया प्रतिनिधींना दोन नियामक तज्ञांनी सांगितले की, असे सार्वजनिक रित्या ठेवलेले फंड तुलनेने कमी कालावधीत बंद करणे आश्चर्यकारक आहे, कारण त्यांचा कालावधी सामान्यत: जास्त असतो. उदाहरणार्थ, 6 जानेवारी 2005 रोजी नोंदणीकृत बर्म्युडा-नोंदणीकृत ग्लोबल अपॉर्च्युनिटीज फंड 12 डिसेंबर 2006 रोजी बंद करण्यात आला.
तर एप्रिल २०१० मध्ये स्थापन झालेली मॉरिशसस्थित अॅसेंट ट्रेड अँड इन्व्हेस्टमेंट प्रायव्हेट लिमिटेड जून २०१९ मध्ये बंद झाली. डिसेंबर २००९ मध्ये स्थापन झालेली लिंगो ट्रेडिंग अँड इन्व्हेस्टमेंट प्रायव्हेट लिमिटेड मार्च २०१५ मध्ये बंद झाली. मिड ईस्ट ओशन ट्रेड अँड इन्व्हेस्टमेंट प्रायव्हेट लिमिटेडची स्थापना सप्टेंबर २०११ मध्ये झाली आणि गेल्या वर्षी ऑगस्टमध्ये बंद झाली.
पैशाची नोंद
ईएम रिसर्जेंट फंडाची स्थापना मे २०१० मध्ये करण्यात आली होती आणि गेल्या वर्षी फेब्रुवारीमध्ये बंद करण्यात आली होती. मे २०१० मध्ये स्थापन झालेल्या एशिया व्हिजन फंडाने २० एप्रिल २०२० रोजी लिक्विडेटरची नेमणूक केली आणि ती बंद होण्याच्या प्रक्रियेत आहे. 19 मे 2008 रोजी स्थापन झालेला इमर्जिंग इंडिया फोकस फंड अजूनही सक्रिय आहे.
संयुक्त अरब अमिरातीकडे नोंदणीकृत आखाती आशिया व्यापार आणि गुंतवणुकीशी संबंधित तपशील मिळू शकला नाही. बिग फोर कन्सल्टिंग फर्मच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, दोन वर्षापूर्वी फंड बंद झाला तर अडचण येऊ नये, परंतु सेबीला आधी संपलेल्या निधीची माहिती मिळणे कठीण होईल.
तज्ज्ञ समिती
सर्वोच्च न्यायालयाने नियुक्त केलेल्या तज्ज्ञ समितीने गेल्या महिन्यात सर्वोच्च न्यायालयात सादर केलेल्या अहवालात म्हटले आहे की, बाजार नियामकाला परदेशी निधीच्या लाभार्थी मालकांची माहिती मिळविण्यात अडचणी येत आहेत. मॉरिशससारख्या देशांमधून नोंदणी कृत फंडांना नियामकाशी किमान आर्थिक सामायिक करणे आणि तथाकथित ‘फीडर फंड’ रचनेचा वापर करणे आवश्यक आहे. समस्या तेव्हा उद्भवते जेव्हा मॉरिशससारख्या देशांमध्ये नोंदणीकृत फंड बंद होतो, सामान्यत: केमन आयलँड्स किंवा लक्झेंबर्गमध्ये नोंदणीकृत असलेले त्याचे फीडर फंड देखील नोंदणीकृत नसतात.
त्याचा फंडाशी संबंध होता का?
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, जेव्हा एखादा फंड दिवाळखोर होतो, किंवा जेव्हा तो अधिग्रहित होतो आणि नवीन मालक फंडाची मालमत्ता हस्तांतरित करतो किंवा गुंतवणूकदार तो बंद करण्याचा निर्णय घेतात तेव्हा तो बंद होतो. OCCRP’ने म्हटले आहे की, अदानी समूहाशी संबंधित व्यक्तींचे या निधीशी संबंध होते.
Disclaimer | म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
