Import Export | भारतातील निर्यात आता वेगाने वाढत आहे आणि सरकाराच्या नवीन धोरणांमुळे प्रत्येक जिल्हा आता निर्यात हब बनण्याच्या दिशेने पावले टाकत आहे. मंगळवारी केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी Exim Bank Trade Conclave मध्ये सांगितले की भारताने आर्थिक वर्ष 2024-25 मध्ये 825 अब्ज डॉलर (सुमारे 69 लाख कोटी रुपये) चा रेकॉर्ड निर्यात केली आहे, जो जागतिक सरासरी 4% च्या तुलनेत 6.3% वाढ दर्शवितो.
त्यांनी सांगितले की आता निर्यात करण्यासाठी कंपनींना विशेष आर्थिक क्षेत्र मध्ये बसण्याची गरज नाही. सरकारच्या ‘मेक इन इंडिया’, ‘वन डिस्ट्रिक्ट वन प्रॉडक्ट ‘, ‘जिल्हा निर्यात केंद्र’ आणि PLI सारख्या योजनांनी प्रत्येक जिल्ह्याला निर्यातीशी जोडण्याचा मार्ग खुला केला आहे.
PLI योजनेने वाढवलेले निर्यात
सरकारच्या PLI योजनेअंतर्गत मोबाइल, फार्मा, प्रोसेस्ड फूड आणि टेलिकॉम या क्षेत्रांमध्ये एकूण 5.31 लाख कोटी रुपयेपेक्षा जास्त निर्यात झाली आहे. या योजना उद्योगांना उत्पादनासाठी प्रोत्साहन देतात आणि त्यांना आंतरराष्ट्रीय बाजारात स्पर्धात्मक बनवतात.
आता हाय-टेक सामानाची निर्यात वाढली
सीतारमणने सांगितले की भारत आता केवळ कच्चा माल किंवा अन्नधान्यच नाही, तर हाय-टेक आणि नवीन उत्पादनांचा निर्याती देखील करीत आहे. मोबाइल फोन, लसी, पॅकेज्ड फूड आणि 5G नेटवर्क उपकरणे यांसारखे आधुनिक सामान जगातील अनेक भागांमध्ये पाठवले जात आहेत.
2013-14 च्या तुलनेत मोठी तेजी
2013-14 मध्ये भारताचे निर्यात सुमारे 359 अब्ज डॉलर होते, जे आता वाढून 825 अब्ज डॉलर झाले आहे — म्हणजे सुमारे 466 अब्ज डॉलरची वाढ. हे भारताच्या मॅन्युफॅक्चरिंग क्षेत्राची मजबुती आणि जागतिक मागणीतील वाढत्या हिस्सा दर्शवते.
प्रत्येक जिल्यातून निर्यातीचा मार्ग
सरकारच्या ODOP आणि DEH योजना देशाच्या प्रत्येक जिल्याला जागतिक बाजाराशी जोडण्यात महत्वाची भूमिका निभावत आहेत. उदाहरणार्थ, बनारसच्या साड्या, लखनऊची चिकनकारी, कोयंबटूरची मशीनरी, आणि सूरतचा टेक्सटाइल — आता हे उत्पादने थेट आंतरराष्ट्रीय बाजारात पाठवली जात आहेत.
आत्मनिर्भर भारताच्या दिशेने अजून एक पाऊल
सरकारचा उद्देश भारताला मॅन्युफॅक्चरिंग आणि निर्यात यांचे जागतिक पॉवरहाऊस बनवणे आहे. गेल्या काही महिन्यात संरक्षण आणि हिरव्या ऊर्जेच्या क्षेत्रात निर्यातीसाठी चांगले संकेत दिसले आहेत. भारत फोर्जला CQB कार्बाइनचा मोठा ऑर्डर मिळाला आहे आणि अदाणी ग्रुपच्या कच्छमध्ये तयार झालेल्या ग्रीन हायड्रोजन प्लांटचा जागतिक बाजारासाठी आता तयार आहे. सीतारमण म्हणाल्या की आता भारत ‘मेक इन इंडिया’च्या पुढे जाऊन ‘एक्सपोर्ट फ्रॉम इंडिया’ची नवीन गोष्ट लिहीत आहे, जिथे प्रत्येक जिल्हा, प्रत्येक कारीगर आणि प्रत्येक उद्योग यामध्ये भाग घेऊ शकतो.
