Property Ownership | भारतात जमिनीच्या हस्तांतरणाची नोंदणी करणे बंधनकारक आहे. भारतीय नोंदणी कायद्यानुसार १०० रुपयांपेक्षा अधिक किमतीची मालमत्ता कोणत्याही प्रकारे हस्तांतरित झाल्यास ती हस्तांतरण लेखी स्वरूपात होणार असून त्याची नोंदणी संबंधित उपनिबंधक कार्यालयात करणे बंधनकारक आहे. त्यामुळे घर, दुकान, प्लॉट किंवा शेती खरेदी करताना त्याची नोंदणी केली जाते. मात्र, केवळ जमिनीची नोंदणी करून त्यावर पूर्ण कायदेशीर हक्क मिळत नाही, हे आपणास माहित असले पाहिजे.
हेच कारण आहे की, एखाद्या व्यक्तीने दोनवेळा मालमत्ता विकल्याच्या बातम्या येत आहेत. किंवा विक्रेत्याने विकलेल्या मालमत्तेची नोंदणी खरेदीदाराच्या नावावर करूनही जमिनीवर कर्ज घेतले. कारण जमीन खरेदीदाराने फक्त नोंदणी केली आहे, त्याने मालमत्ता आपल्या नावावर हस्तांतरित केलेली नाही.
रजिस्ट्री मालकीचे पूर्ण दस्तऐवज नाहीत
केवळ नोंदणी करून तुम्ही जमिनीचे पूर्ण मालक होत नाही, हे समजून घेतले पाहिजे. तसेच त्या मालमत्तेवर तुमचा पूर्ण हक्क नाही. रजिस्ट्री ही केवळ मालकी हस्तांतरणाचा दस्तऐवज आहे, मालकीहक्काचा नाही. नोंदणी केल्यानंतर त्या रजिस्ट्रीच्या आधारे म्युटेशन करून घ्या. म्युटेशनला फाइलिंग आणि रिजेक्ट म्हणूनही ओळखले जाते. त्यामुळे तुम्ही कधी प्रॉपर्टी खरेदी केली असेल तर केवळ नोंदणी करून खात्री करून घेऊ नका. निर्धारित वेळेत ते पूर्ण करून घ्या, जेणेकरून आपण त्या मालमत्तेचे पूर्णपणे मालक होऊ शकाल.
रिजेक्टमध्ये फाइलिंगचा अर्थ?
नोंदणी नंतर जेव्हा हस्तांतरण किंवा अर्ज फेटाळला जातो, तेव्हा मालमत्तेचा खरेदीदार त्याचा खरा मालक बनतो आणि मालमत्तेशी संबंधित सर्व अधिकार त्याच्याकडे येतात. रिजेक्टमध्ये फाइलिंगचा अर्थ असा आहे की रजिस्ट्रीच्या आधारे त्या मालमत्तेच्या मालकीच्या सरकारी रेकॉर्डमध्ये आपले नाव समाविष्ट आहे. ‘रिजेक्ट’ म्हणजे जुन्या मालकाचे नाव मालकीच्या नोंदीतून काढून टाकण्यात आले आहे.
येथे हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की अर्ज भरण्याचे आणि नाकारण्याचे नियम आणि वेळ प्रत्येक राज्यात भिन्न असतात. अनेक राज्यांमध्ये नोंदणी होताच अर्ज भरणे आणि नामंजूर करणे आवश्यक आहे. तर काही राज्यांमध्ये नोंदणीनंतर ४५ दिवसांपर्यंत ‘रिजेक्ट फाइलिंग’ केलं जातं.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
