RBI e-Rupee | रिटेल डिजिटल चलनाचा पहिला पायलट प्रोजेक्ट रिटेल डिजिटल रुपी हा १ डिसेंबरला सुरू करण्यात येणार असल्याची घोषणा रिझर्व्ह बँकेने केली आहे. मोबाइल फोन आणि इतर उपकरणांवरील डिजिटल वॉलेटद्वारे किरकोळ डिजिटल रुपयाचे व्यवहार केले जातील. या चाचणीत टप्प्याटप्प्याने सहभागी होण्यासाठी आठ बँका ठेवण्यात आल्या आहेत. आरबीआयच्या डिजिटल रुपी योजनेत सहभागी बँकांनी दिलेल्या डिजिटल वॉलेटद्वारेच डिजिटल चलन व्यवहार करता येणार आहेत.
चलनी नोटांचं डिजिटल व्हर्जन
कायदेशीर निविदांचे प्रतिनिधित्व करणारा डिजिटल रिटेल रुपया डिजिटल टोकनच्या स्वरूपात असेल. ज्या मूल्यात नाणी आणि कागदी चलन जारी केले जाते त्याच संप्रदायात मध्यवर्ती बँक डिजिटल चलन जारी करेल.
डिजिटल चलनाचा वापर कसा आणि कुठे करावा
यूपीआय वापरण्यासाठी, आपल्याला यूपीआय आयडी किंवा क्यूआर आवश्यक असेल. भौतिक रोख रकमेप्रमाणेच, डिजिटल रुपया वॉलेटसारख्या डिजिटल चलनात ठेवण्यासाठी किंवा व्यवहार करण्यासाठी आपल्याला डिजिटल चलन इकोसिस्टमचा एक भाग असणे आवश्यक आहे. एखाद्या व्यापाऱ्याकडे पैसे ट्रान्सफर करण्यासाठी तुम्हाला डिजिटल रुपीचा क्यूआर कोड लागेल.
तत्पूर्वी, आरबीआयकडून सांगण्यात आले होते की सीबीडीसी हे पेमेंटचे माध्यम असेल जे सर्व व्यवसाय, सरकार, नागरिक आणि इतरांसाठी लीगल टेंडर असेल. सीबीडीसीमध्ये, कोअर बँकिंग करन्सी खरेदीसाठी एकदाच तुमच्या खात्यातून डेबिट होईल; मात्र, त्यानंतरचे सर्व व्यवहार एका वॉलेटमधून दुसऱ्या वॉलेटमध्ये ट्रान्स्फर केले जातील. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, ते रोख रकमेपेक्षा अधिक सुरक्षित आणि व्यावहारिक आहे. डिजिटल ई-रुपीमुळे रोख रक्कम बाळगण्याची गरज भासणार नाही
ई-रुपया/डिजिटल चलनाचे फायदे
* डिजिटल अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी फायदेशीर.
* यात मोबाइल वॉलेटप्रमाणे पेमेंटवर प्रक्रिया करण्याची क्षमता असेल.
* डिजिटल रुपयांचं रुपांतर बँकेचे पैसे आणि रोख रकमेत लवकर होऊ शकतं.
* परदेशात पैसे पाठवण्याचा खर्च कमी होईल.
* इंटरनेट कनेक्शनशिवायही ई-रूपया चालणार .
* ई-रुपयाला सध्याच्या पैशाएवढेच मूल्य असेल.
डिजिटल रुपया बाजारात आणण्याची रणनीती काय
विशिष्ट चाचणी शहरांमधील ग्राहकांना लवकरच त्यांच्या बँकांकडून आमंत्रणे मिळतील.
डिजिटल रुपयांमध्ये ग्राहकांना काही व्याज मिळेल का
आपल्या खिशात ठेवलेल्या रोख रकमेवर जशी कमाई होत नाही, त्याप्रमाणे डिजिटल वॉलेटच्या बॅलन्सवर कोणतेही व्याज मिळणार नाही. आपल्या ई-वॉलेटला अशी जागा समजा जिथे आपली रोख रक्कम सामान्यत: असेल.
डिजिटल रुपयाचा आर्थिक व्यवस्थेला कसा फायदा होईल
डिजिटल चलन आर्थिक समावेशनाला प्रोत्साहन देते आणि पैसे कमविण्याचा खर्च कमी करते. कालांतराने, पॉलिसी अनलॉकच्या मदतीने, सीबीडीसी बिल्ट-इन बँक खात्याशिवाय वापरली जाऊ शकते, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना भौतिक रोख रकमेप्रमाणेच डिजिटल पैसे धारण करण्यास आणि व्यवहार करण्यास अनुमती मिळते.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.
