
Stock Investment in ITR | तसे पाहिले तर तोटा होण्यासाठी शेअर बाजारात कोणी गुंतवणूक करत नाही, पण इथे पैसे घालून परतावा मिळवणे हा अनिश्चिततेचा खेळ आहे. फायदा झाला तर त्यावर कर भरावा लागतो, पण तोटा झाला तर करसवलतीचा लाभही मिळतो.
आयकर कायद्याचे अनेक नियम :
या प्रश्नाचं उत्तर करतज्ज्ञांनी विचारलं आणि आयकर कायद्याच्या अनेक रंजक नियमांची माहिती मिळाली. आर्थिक वर्षात शेअर बाजारात तोटा झाला असेल तर त्याची भरपाई कर मोजताना करता येईल, असं इन्कम टॅक्स अॅक्ट सांगतो. आपले नुकसान करामध्ये समायोजित करून आपण आपले उत्तरदायित्व कमी करू शकता.
करसवलत कशी मिळेल :
शेअर बाजारात आर्थिक वर्षात झालेला तोटा बाजारातील अन्य नफ्याशी जुळवून घेता येऊ शकतो, याकडे प्राप्तिकरविषयक तज्ज्ञ बळवंत जैन लक्ष वेधतात. हे समजून घेण्यासाठी सर्वप्रथम कर कसा आहे, हे जाणून घ्या. शेअर बाजारातून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर शॉर्ट टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स आणि लाँग टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स अशा दोन प्रकारे कर आकारला जातो.तो बाजारातील गुंतवणुकीच्या वेळेनुसार ठरवला जातो.
दीर्घकालीन भांडवली तोटा :
जर तुम्हाला दीर्घकालीन भांडवली तोटा झाला असेल, म्हणजेच दीर्घकालीन गुंतवणूक समभागांवर तोटा झाला असेल, तर तो दीर्घकालीन भांडवली नफ्यानेच समायोजित करता येतो. मात्र अल्पकालीन भांडवली तोट्यामुळे तोटा झाला असेल तर दीर्घकालीन व अल्प मुदतीच्या दोन्ही गुंतवणुकीतून मिळणाऱ्या नफ्याचे समायोजन करून त्याची भरपाई करता येते.
समायोजनाचा लाभ आठ वर्षांपर्यंत :
शेअर बाजारात तोटा सहन करणाऱ्या करदात्यांना त्यावर करसवलत मिळण्यासाठी आयकर विभाग बराच वेळ देतो. त्याच आर्थिक वर्षात झालेल्या नफ्यातून जर तुम्ही तुमचे नुकसान भरून काढू शकला नाहीत, तर पुढील आठ आर्थिक वर्षांसाठी तुमच्या नफ्यात ते समायोजित करता येते. मात्र यासाठी अट अशी आहे की, करदात्याला दरवर्षी वेळेवर रिटर्न फाइल करावे लागेल.
नुकसानीचा मागोवा घेण्याचे आणखी फायदे :
शेअर बाजारातील तुमच्या नफ्या-तोट्याचा योग्य मागोवा घेतला तर त्याचे अनेक फायदे होतील, असे बाजार विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. एक, आपण दुसऱ्या स्टॉकमधील नफ्यासह एका शेअरमध्ये तोटा भरून काढू शकाल. हे केवळ बाजारातून होणाऱ्या निव्वळ नफ्यावरच करदायित्व निर्माण करेल. दुसरे असे की, ज्या शेअर्समुळे तुमचे नुकसान होत आहे ते तुम्ही ओळखाल आणि त्यांना तुमच्या पोर्टफोलिओमधून बाहेर काढणे सोपे जाईल.
महत्वाचं : तुम्हाला हा लेख/बातमी आवडली असेल तर नक्की शेअर करा आणि महाराष्ट्रनामाला फॉलो करा. तसेच शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसंदर्भात तज्ज्ञांनी दिलेल्या सल्ल्याशी आमचा काहीही संबंध नाही. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. शेअर खरेदी/विक्री हा बाजार तज्ज्ञांचा सल्ला आहे. म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. त्यामुळे कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.