
8th Pay Commission | केंद्र सरकारने 16 जानेवारी 2025 रोजी आठवा वेतन आयोग स्थापन करण्यास मंजुरी दिली आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या मंत्रिमंडळ बैठकीत हा निर्णय घेण्यात आला असून यामुळे केंद्रीय कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांच्या मूळ वेतनात लक्षणीय वाढ होण्याची शक्यता आहे. केंद्र सरकारच्या सुमारे 1.20 कोटी कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांना होणार असल्याचे मानले जात आहे.
कोणाच्या पगारात किती वाढ?
नव्या वेतन आयोगामुळे (आठवा वेतन आयोग) कोणाचे वेतन आणि पेन्शन किती वाढू शकते, याची उत्सुकता सर्वांनाच लागली आहे. नवीन वेतन आयोग ाची स्थापना आणि त्याच्या शिफारशी येण्यापूर्वी याबाबत निश्चितपणे काही सांगता येत नसले तरी मागील अनुभवाच्या आधारे संभाव्य वाढीबाबत अंदाज बांधता येतो.
सातव्या वेतन आयोगामुळे पगारात किती फरक पडला होता?
सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशी 1 जानेवारी 2016 पासून लागू झाल्या, ज्याअंतर्गत फिटमेंट फॅक्टर २.५७ होता. यामुळे केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांचे किमान मूळ वेतन 7 000 रुपयांवरून 18,000 रुपये करण्यात आले. आता आठवा वेतन आयोग लागू झाल्याने फिटमेंट फॅक्टर 2.86 वर जाण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे किमान मूळ वेतन 51,480 रुपयांपर्यंत वाढू शकते.
फिटमेंट फॅक्टर काय आहे?
फिटमेंट फॅक्टर हा सरकारी कर्मचाऱ्यांचा पगार आणि पेन्शन निश्चित करण्यासाठी वापरला जाणारा गुणक आहे. जुन्या मूळ वेतनाचे नव्या वेतनश्रेणीत रूपांतर करण्यासाठी हा नियम लागू करण्यात आला आहे. सातव्या वेतन आयोगात फिटमेंट फॅक्टर २.५७ होता, त्यामुळे कर्मचाऱ्यांच्या एकूण वेतनात सुमारे २३-२५ टक्के वाढ झाली. आता आठव्या वेतन आयोगातील फिटमेंट फॅक्टर २.८६ निश्चित केल्यास वेतनात आणखी मोठी वाढ अपेक्षित आहे.
संभाव्य पगारवाढीचे गणित
जर फिटमेंट फॅक्टर 2.86 असेल तर किमान मूळ वेतन 18,000 रुपयांवरून 51,480 रुपयांपर्यंत वाढू शकते. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचा सध्याचा मूळ पगार 40,000 रुपये आणि फिटमेंट फॅक्टर 2.86 असेल तर त्यांचे नवीन मूळ वेतन 1,14,400 रुपये असेल.
एकूण वेतनात मूलभूत व्यतिरिक्त महागाई भत्ता (DA), घरभाडे भत्ता (HRA), प्रवास भत्ता (TA) आणि इतर भत्त्यांचाही समावेश होतो, त्यामुळे एकूण वेतनातील टक्केवारीवाढ किमान मूलभूत इतकी नसते. म्हणजेच 2.86 चा अंदाजित फिटमेंट फॅक्टर मंजूर झाला तरी सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या संपूर्ण पगारात तेवढीवाढ होईल, असा त्याचा अर्थ होत नाही.
मागील वेतन आयोगात किती वेतनवाढ झाली?
* मागील वेतन आयोगांची कार्यपद्धती पाहिली तर सहाव्या वेतन आयोगात (२००६-२०१६) फिटमेंट फॅक्टर १.८६ होता, परिणामी पगारात सुमारे ४० टक्के वाढ झाली होती.
* सातव्या वेतन आयोगात (२०१६-२०२६) फिटमेंट फॅक्टर २.५७ होता, ज्यामुळे एकूण वेतनवाढ २३-२५ टक्के झाली.
* आता आठव्या वेतन आयोगात एकूण २५ ते ३० टक्के पगारवाढ अपेक्षित आहे.
महागाई भत्त्याचा परिणाम
जुलै 2024 पासून केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना 53 टक्के महागाई भत्ता (DA) मिळणार आहे, जो जानेवारी 2025 मध्ये पुन्हा सुधारित होणार आहे. महागाई भत्त्यात झालेल्या वाढीचा थेट परिणाम एकूण वेतनावर होत असल्याने कर्मचाऱ्यांची आर्थिक स्थिती मजबूत होते. एकूणच आठवा वेतन आयोग लागू झाल्याने केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या वेतनात लक्षणीय वाढ होण्याची शक्यता आहे. यामुळे कर्मचाऱ्यांचे राहणीमान तर सुधारेलच, शिवाय ग्राहकांची मागणी वाढल्याने देशाच्या अर्थव्यवस्थेवरही सकारात्मक परिणाम होईल.
Disclaimer: म्युच्युअल फंड आणि शेअर बाजारातील गुंतवणूक ही जोखमींवर आधारित असते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला नक्की घ्या. कोणत्याही आर्थिक नुकसानीस महाराष्ट्रनामा डॉट कॉम जबाबदार राहणार नाही.